Diyabet Tanısı Olan İki Adölesanın Öz-Değer Algılarının İncelenmesi: Vaka Analizleri


Creative Commons License

Yıldız S., Erdoğan B., Kılıçarslan E., Altay N.

Journal of Kocaeli Health and Technology University, cilt.2, sa.1, ss.2-12, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Kronik sağlık sorunları adölesan dönemdeki çocukların öz-değer algılarına etki edebilmektedir. Öz-değer kavramı, kişilerin benliklerinin değerlendirici ve öz-değer düzeyini gösteren bir kavram olarak belirtilmiştir. Bu çalışmada Tip 1 diyabet tanısıyla izlenen 2 adölesanın öz-değer algılarına yönelik vaka analizlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Öz-değer algılarının belirlenebilmesi Tip 1 diyabet tanısıyla takip edilen 2 adölesanın için bireysel görüşmeler yapılmıştır. En az 10 yıldır diyabet tanısıyla takip edilen 12.sınıf 2 adölesanla çalışma yürütülmüştür. Çalışmaya başlandığında adölesanlara bilgi verilmiş ve katılımları için onayları alınmıştır. Çalışma çevrimiçi şeklinde 45 dakikada gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin içerik analizlerinin incelenmesi sonucunda “hastalık algısı, duygu ve deneyim” olmak üzere 3 ana tema belirlenmiştir. Hastalık algısında belirlenen 4 kategori; çevre, baş etme, zaman ve kabul’dür. Duygu teması içerisinde; empati, öz güven ve dürüstlük kategorileri yer almıştır. Deneyim temasında ise; hastalık yönetimi, rehberlik, etkili iletişim ve etkileşim kategorileri belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen verilere göre Tip 1 diyabetin adölesanların özdeğer algılarına etkilerinin saptanmasının hastalığa uyumu ve kabulü kolaylaştırdığı, tedavi başarısını arttırdığı belirlenmiştir. Ayrıca tanı alma süresiyle adölesanların akranlarına rehberlik etmekten mutluluk duydukları ve ilk kez tanı alan çocuklara hastalık yönetimine ilişkin konularda yarar sağlayacakları düşünülmektedir. 

Chronic health problems may affect the self-worth perceptions of adolescents. The concept of self-worth is stated as a concept that shows the evaluative and self-worth level of people's selves. In this study, it was aimed to examine case analyses of self-worth perceptions of 2 adolescents who were followed up with a diagnosis of Type 1 diabetes. Individual interviews were conducted for 2 adolescents who were followed up with a diagnosis of Type 1 diabetes to determine their self-worth perceptions. The study was conducted with 2 adolescents in the 12th grade who have been followed up with a diagnosis of diabetes for at least 10 years. At the beginning of the study, adolescents were informed and their consent was obtained for their participation. The study was conducted online in 45 minutes. As a result of the content analyses of the data obtained, 3 main themes were determined as "illness perception, emotion and experience". The 4 categories determined in the perception of illness are environment, coping, time and acceptance. Within the emotion theme; empathy, selfconfidence and honesty categories were included. In the experience theme; disease management, guidance, effective communication and interaction categories were determined. According to the data obtained in the study, it was determined that determining the effects of Type 1 diabetes on the self-worth perceptions of adolescents facilitates adaptation and acceptance to the disease and increases treatment success. In addition, it is thought that adolescents are happy to guide their peers during the diagnosis period and that they will benefit children who are diagnosed for the first time on issues related to disease management.