Manyetotellürik verilerinin modellenmesi ile Yalova-Termal ilçesinin yer elektrik yapısı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FATİH SEVİM

Danışman: Ertan Pekşen

Özet:

Bu tez çalışmasında, manyetotellürik (MT) yöntem kullanılarak Armutlu Yarımadası'nda bulunan Termal ilçesi jeotermal alanının yer altı iletkenlik yapısı iki boyutlu (2B) ve üç boyutlu (3B) olarak araştırılmıştır. Çalışma sahasında kuzey güney yönlü beş farklı profil belirlenmiş ve bu verilerin 2B ters çözümleri yapılmıştır. 2B ters çözümü yapılan profillerden bir tanesi ile 3B ters çözümden kestirilen modelde aynı yere denk gelen bir profil seçilmiş ve uyumları karşılaştırılmıştır. Bu tez kapsamındaki çalışma alanını da içine alan ARNET sismoloji ağında kaydedilen mikro deprem aktiviteleri elde edilen 2B ve 3B özdirenç modelleri ile ilişkilendirilmiştir. Çalışma sahasındaki depremlerin belirgin olarak 3 km ve 5 km derinliklerde kümelendiği gözlemlenmiştir. ARNET sismoloji ağında kaydedilen depremlerden elde edilen 3B tomografi sonuçları, 3B özdirenç modelleri ile birlikte yorumlanmıştır. MT verilerinden kestirilen 2B ve 3B ters çözüm sonuçları birbirine benzerdir. Ancak gerçek yer altı modelini 3B ters çözüm sonuçları daha iyi yansıtmaktadır. Bu nedenle yorumlamada 3B ters çözüm sonuçları kullanılmıştır. MT verilerinin 3B ters çözümü sonucu ile önceden bilinen faylar belirlenmiştir. Ancak deprem fay haritasında gözlenmeyen yeni gömülü fay izleri bu tez çalışmasında elde edilmiştir. Öz direnç ve hız modelleri birlikte yorumlandığında iletken ve yalıtkan zonların, hız modellerinde de (Vp, Vs ve Vp/Vs) düşük hız ve yüksek hız olarak görüldüğü ve MT ters çözüm sonuçlarının deprem tomografisini desteklediği görülmüştür. MT özdirenç kesitlerinde yalıtkan bölgeler, tomografi kesitlerinde yüksek hızlı davranış gösterirken, MT kesitlerinde iletken bölgeler ise tomografi kesitlerinde düşük hızlı davranış göstermiştir. Ayrıca yalıtkan bölgelerin düşük Vp/Vs hız dağılımına sahip olduğu gözlenirken, iletken bölgelerin ise yüksek Vp/Vs hız dağılımına sahip olduğu gözlemlenmiştir.