Esen Erden K., Erdem E.(Yürütücü), Donat R., Tunç T.
TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2006 - 2008
Krom, bileşiklerinde genellikle kromun Cr(VI) veya Cr(III) şeklinde bulunur. Cr(VI) ve Cr(III) bileşikleri farklı çözünürlüğe ve toksiteye sahiptir. Cr(III) hayvanlar ve insanlar için gerekliyken tersine Cr(VI) yüksek toksiteye sahiptir ve bu yüzden bazı kromatlar kanserojendir. Cr(VI) oldukça çözünür ve hareketlidir, tersine Cr(III) hidroksitleri halinde çökelir ve mineral yüzeylerine adsorbe olur, bu nedenle toprak ve suda çözünmez. Cr(VI) ve Cr(III) arasındaki bu fark, doğal çevrede kromun oksidasyon basamağından kaynaklanan redoks reaksiyonlarındaki farktan ileri gelir. Aslında Cr(VI)’yı Cr(III)’e indirgendiğinde toksik ve hareketli olan bir element daha az toksik ve hareketsiz olabilir. Böyle bir indirgeme krom kirliliğini önlemede önemli bir adımdır.
Çimento bileşimindeki Cr(VI), inşaatlarda ve çimento fabrikalarında çalışan ve çimentoya temas eden işçilerde ciddi alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Alerji ve dermatit çok acılı bir hastalık olup çimentoyla sürekli temas eden işçilerde kalıcı etkilere yol açabilir. Avrupa Parlemontosu Meclis’ inin 2003/53/EC direktifine göre 17 Ocak 2005 den itibaren üye ülkelerin tamamında kullanılan ve satılan çimentolardaki Cr(VI) içeriğinin 2 ppm’ den fazla olmaması istenmektedir.
Bu çalışmada; Portland çimentosundaki Cr(VI)’ nın FeSO4.7H2O, kalsine FeSO4.H2O, katı lignin, Na2S2O4, SnCl2.2H2O, N2H4H2O, NaHSO3 ve katı lignin/demir sülfat monohidratın çeşitli kompozitleri ile indirgenmesi incelenmiştir.