GACAR G. (Yürütücü), KILIÇ K. C., özcan o., DURUKSU G., ÖZTÜRK A., ASLAN D., et al.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023
Nöral kök hücreler merkezi sinir sisteminde bulunan multipotent özellikte kök hücrelerdir. Farklı hücre soylarına
farklılaşabilmeleri, beyinde hasarlı bölgede onarım sağlamaları gibi özellikleri ile çalışmalarda sıkça kullanılmaktadır.
Yaşlanma, vücudun genel işlevleri için gerekli olan fizyolojik süreçlerin zamanla azalması olarak tanımlanır. Yaşlanmış
hücreler sağlıklı olanların aksine değişmiş morfoloji, mitokondri yapısı ve fonksiyonunda bozukluklar, telomer
kısalması ve hücreler arası iletişim değişikliği görülür. Hücresel yaşlanmalarda nöral kök hücre sayısında düşüş
gözlenmekle beraber bu hücrelerde meydana gelen hücresel yaşlanma, merkezi sinir sistemi yaşlanmasında da
önemli rol oynar. İnflamasyon, enflamatuar faktörlerin birikmesi, doku hasarı ve bağışıklık hücrelerinin aktivasyonu ile
ilişkili yaşlanmadaki büyük değişiklikleri tanımlamak için kullanılır. Yapılan çalışmalarda antioksidanların oluşan
inflamasyonun hafifletilmesinde etkili olduğu görülmüştür. N-asetilsistein (NAS) indirgenmiş glutatyonun (GSH) öncüsü
olmakla beraber çok güçlü bir antioksidan ve nörojoruyucu özellikler gösteren bir ilaç olarak da kabul edilmektedir.
NAS, oksidatif stresin rol aldığı hastalıkların tedavisinde de kullanılabilmektedir. Askorbik asit ise memeli beyinlerinde
yüksek konsantrasyonlarda bulunan, nöral mikroçevrenin oluşumunda ve korunmasında kritik rol oynadığı düşünülen
vitamindir. Ayrıca beyinde antioksidan görevi gördüğü ve nörokoruyucu etkileri olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada
antioksidan olan NAS ve askorbik asitin, oksidatif stres uygulanarak hasar verilen nöral kök hücreler üzerindeki etkisi
incelenecektir. H2O2 etkin dozunun belirlenmesi için WST-1 canlılık analizi kullanılacak ve daha sonra sıçan nöral kök
hücrelerinde hasar modeli oluşturulacaktır. Oluşturulan hasar modelinde uygun dozu belirlenen askorbik asit ve NAS
uygulaması yapılacaktır. Uygulanan dozların karşılaştırmalı analizi yapılacak, ROS seviyeleri ölçülerek hücresel ve
moleküler biyolojik anlamda karşılaştırılmalı olarak incelenmiş olacaktır. Daha sonra oksidatif stres belirteçleri olan
SOD1 ve HO1 incelenecektir. Projenin süresi 12 ayla sınırlandırılacaktır.