Alzheimer Hastalığı için Potansiyel AChE İnhibitörleri Olarak Gallik asit ve Benzeri Fenolik Bileşikler ile Donepezil Konjugatlarının Sentezi Biyolojik Değerlendirmesi ve in silico Çalışmaları


İlkar Erdağı S. (Yürütücü), Şaki N., Yıldız U., Arabacı G., Alıcı E. H., Akın M., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2026

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Nisan 2024
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2026

Proje Özeti

Alzheimer hastalığı (AH), yaşlanmayla birlikte gelişen ve beyindeki sinir hücrelerinin bozulduğu bir nörodejeneratif hastalıktır. Bugüne kadar, semptomları hafifletmek için birçok ilaç geliştirilmiş olmasına rağmen, hastalığın ilerlemesini durdurma veya tersine çevirme konusunda etkili bir çözüm bulunamamıştır. Bununla birlikte, kolinesteraz inhibisyonu gibi terapötik yaklaşımlar Alzheimer hastalığının tedavisinde belirli bir etkinlik göstermektedir. Donepezil, AChE (asetilkolinesteraz) enzimi üzerinde inhibitör etkisi olan bir bileşiktir ve Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından Alzheimer semptomlarının tedavisi için onaylanmıştır. Diğer yandan, gallik asit (GA), bitkilerde doğal olarak bulunan ve antioksidan özelliklere sahip fenolik bir bileşiktir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, gallik asit ve benzeri fenolik bileşiklerin Alzheimer hastalığı üzerinde olumlu etkileri olduğunu göstermiştir. Gallik asidin anti-amiloidoz özellikleri olduğu için, Alzheimer hastalığının patolojisinde rol oynayan beta-amiloid plaklarının birikimini azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, oksidatif stresin zararlı etkilerine karşı beyin hücrelerini koruyabileceği ve nörokoruyucu özelliklere sahip olabileceği öne sürülmüştür. Bu özellikleri, Alzheimer hastalığının gelişimini ve ilerlemesini önlemeye yardımcı olabilir. Bu bağlamda, yapılacak bu çalışma gallik asit benzeri fenolik bileşiklerin yapılarına donepezil bileşiğinin fonksiyonel grubunun eklenmesi ile elde edilecek konjugat bileşiklerin tasarımı, sentezi ve biyolojik aktivitelerini açıklamaktadır. Bu yeni bileşikler, Alzheimer hastalığının tedavisinde potansiyel olarak etkili olabilecek yeni ilaç adayları olarak öne çıkmaktadır. Bu bileşiklerin biyolojik değerlendirilmesi, moleküler bağlanma çalışmaları ve ADMEt özellikleri gibi faktörler titizlikle incelenecek olup, bu da yeni terapötik stratejilerin geliştirilmesine ışık tutacaktır.