Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bağdat Bahtiyarca R.(Yürütücü), Özdemir I., Çakır E.
AB Destekli Diğer Projeler, 2021 - 2024
Doğal
kaynakların ve gıda üretiminin sürdürülebilir kullanımı, yönetimi ve korunması,
kırsal kesimin refahının garanti altına alınması entegre bir şekilde
düşünülmesi gereken birbiriyle ilişkili hususlardır. Ürün çeşitlendirmesinin
toprak ve ekosistem üzerindeki faydalarına dair çok sayıda araştırma
bulunmaktadır. Karışık ekim sistemi ile; doğal ekosistem ve faydalı ve zararlı
türleri korumanın yanında, toprak besin maddeleri ve taban suyunun efektif
kullanımını sağlamaya çalışacak, hastalık zararlı ve yabancı otlara karşı doğal
rekabeti iyileştirilecektir. Bu bağlamda SCOOP, ekosistemi ve tarımsal arazi
bütünlüğünü, biyolojik çeşitliliği ve gıda/yem güvenliğini korumayı amaçlayan
yenilikçi ve çeşitlendirilmiş organik ara ürün sistemlerine odaklanmıştır. Bu
amaçla ketencik (Camelina sativa L. Crantz) ana bitki olarak seçilmiş olup;
kuraklığa ve soğuğa karşı oldukça toleranslı, hızlı çimlenme gücüne sahip bir
bitki olması, yazlık-kışlık ekim yapılabilmesi ve yüksek yağ (%35-40) ve
protein (%25-30) oranına sahip olması, organik tarım sistemi içerisinde
başarılı olarak yer alabileceğini göstermiştir. Sabit yağı, çoklu doymamış yağ
asitleri yani a-linolenik asit (omega-3) ve tokoferoller (E Vitamini) açısından
oldukça zengin olup, kolay kullanım ve oksidasyona karşı yüksek direnç
sağlamaktadır. Ketencik keki, özellikle esansiyel amino asitler açısından
zengin olması nedeniyle değerli bir gıda/yem kaynağını teşkil etmektedir. Karışık
ekimde çeşitli baklagiller (bezelye, mercimek, çemen, fiğ vb) ile tahılımsılar
(karabuğday) veya eski tahıllar (kavuzlu buğday) yer alacaktır. Baklagillerin
karışık ekim sistemleri içerisinde yer alması doğal azot (N) fiksasyonuna neden
olacağından toprağı da bitki besin maddelerince zenginleştirecektir.
Pastırmanın en önemli bileşeni olan çemenin ve çölyaklıların önemli gıda
maddesi olan karabuğday bulguru gibi yöresel bitkilerin karışık ekimde yer
alacak olmaları, ve yine farklı baklagillerin ürün desenleri içinde yer alması;
vegan ve vejeteryan beslenmelerinin hammaddelerini oluşturması yönü ile de
önemli olmaktadır.
Ketencik ile karışık ekimin i) hızla gelişerek toprağı kapatması ile
N-sızdırması ve toprak erozyonunun önlenmesi; ii) yabancı otlarla ve hastalık
zararlılarla yüksek rekabet sağlaması iii) üretilen mahsullerin tohum kalite
özelliklerinin arttırılması; iv) yeni pazar fırsatları; v) "Biyoçeşitlilik
stratejisi 2030"a göre biyolojik çeşitlilik kaybını önlemek ve bozulmuş
ekosistemleri eski haline getirmek, gibi amaçlarla proje
planlanmıştır.