Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yaprak Bayrak B., Dillioğlugil Ö., Aksu M. G., Reyhancan İ. A., Kara Ö., Teke K. (Yürütücü), et al.
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Araştırma Projesi, 2021 - 2022
Amerikan Kanser Derneği'ne göre 2020 yılında 81.400 yeni mesane kanseri tanısını ve 17.980 mesane kanserine bağlı ölüm olacağını
tahmin etmektedir. Mesane kanserinin yaklaşık %70'i kasa invaze olmayan mesane tümörleri olup tedavilerinde transüretral
rezeksiyon gibi endoskopik cerrahiler yapılırken mesane içi kemoterapi ve immünoterapiden de yararlanılır. Ancak kalan mesane
kanseri olguları kasa invaze aşamada olup bunların tedavisinde endoskopik prosedürler günümüzde iyeterli olmamaktadır. Kasa
invaze mesane kanseri tedavisinde radikal sistektomi gibi major bir cerrahi yada radyoterapi, kemoterapi gibi yaklaşımlar
gerekmektedir. Son yıllarda immünoterapiyle alakalı yeni modaliteler geliştirilmeye çalışılsa da ana tedavi planı bu 3 ana başlıkta
devam etmektedir.
Boron nötron yakalama tedavisi, 1960'lı yıllarda beyin tümörleri için geliştirilmiştir. Ancak literatürde mesane kanseri için kullanımı
ile ilgili bir çalışma bulunmamaktadır. Bu tedavi yaklaşımı, kısaca bor molekülünün kanser hücre tarafından tutulduktan sonra
kanserli dokunun nötron ışınlanmasına dayanmaktadır. Nötron ışını, hücre içinde bulunan bor molekülleri tarafından tutularak,
lityum ve alfa ışını dönüşerek bir nevi doku içinde nükleer reaksiyon oluşturur. Alfa ışını sadece 10-15 mikronluk bir sahada ışıma
yaparak, radyoterapi etkinliğinin doku düzeyinde kalması sağlanır. Bu nedenle tümör dışı doku (gerek mesane içi normal dokular
gerekse mesane etrafı dokular) radyasyonun toksik etkisinden korunabilmektedir. Doku spesifik böyle bir radyoterapi yönteminin
mesane kanseri gibi morbid ve mortal bir hastalık için tedavi devrimi olabileceğini düşünüyoruz.
Ayrıca ülkemiz için stratejik bir ürün olan bor moleküllerinin yeni bir tedavi yaklaşımında kullanılabilmesi, bor içeren yeni bileşiklerin
geliştirilmesi ve üretilmesi yönünde yeni çalışmalara öncülük edebilir. Biz bu projede öncelikle deneysel olarak, sıçanlar üzerinde
mesane kanseri oluşturmayı planlıyoruz. Mesane kanseri oluşturduktan sonra sıçanlar gruplara ayrılarak bir kısmına standart pelvik
radyoterapi, bir kısmına da boron nötron yakalama tedavisi planlıyoruz. Boron nötron yakalama tedavisi için boron uygulamasını bir
kısım hayvanlara sistemik bir kısım hayvanlara ise sadece intravezikal vermeyi planlayıp daha sonra nötron ışımasına tutmayı
planlıyoruz. Standart pelvik Radyoterapi Kocaeli Üniversitesi Radyasyon Onkolojisinde, Boron nötron yakalama tedavisi ise İstanbul
Teknik Üniversitesi TRIGA Mark II Araştırma ve Eğitim Reaktöründe verilecek, tedavi sonunda hayvanların mesane ve çevre dokuları
Kocaeli Üniversitesi Patoloji laboratuvarında incelenecektir. İmmünohistokimyasal inceleme ile mesane dokusunda antitümöral
cevap (Ki 67 proliferatif indeks, apoptotik indeks), DNA kırık düzeyleri, mesane çevre dokudaki inflamasyon oranı incelenecektir.