Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜBİTAK Projesi, 2209-A - Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı, 2025 - 2026
Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH'lar), genellikle
toprağın organik fraksiyonu tarafından emilen hidrofobik organik bileşiklerdir.
Doğal veya antropojenik süreçler sonucunda havaya, toprağa, suya ve gıdaya
geçebilen bazı PAH'ların insanlar ve hayvanlar üzerinde kanserojen, toksik ve
mutajenik etkilere sahip olduğu bilinmektedir. Bu kirleticilerin insanlarda
sebep olduğu maruziyet yollarından biri de tarımsal üretim sırasında
gerçekleşir. Seralar, özellikle orta ve ılıman iklimlerde kış mevsiminde kötü
hava koşullarından korunmak ve yıl boyu üretim yapabilmek için yaygın olarak
kullanılır. Ancak sera iç ortam havası iç ortam sıcaklığını sabit tutmak için
yapılan ısıtmadan kaynaklı PAH emisyonlarından hem de dış ortam kaynaklarından
salınan emisyonların içeride birikim yapmasından etkilenir. Bu sebeple özellikle kış mevsiminde PAH
seviyleri diğer iç ortamlar gibi yüksek olabilmektedir.
Proje
kapsamında, sera iç
ortam havasından örneklerin toplanması ve bu örneklerde öncelikli kirleticiler
olarak tanımlanan 16 PAH izomerinin
ölçülmesi hedeflenmektedir.. Bunun için farklı bölgelerde bulunan 5 seradan iç
ve dış ortamından eş zamanlı örnekleme ile
hava örnekleri toplanacak ve GC MS cihazı ile analiz edilecektir. Çıkan
sonuçlarda iç ve dış ortam PAH konsantrasyon seviyeleri kıyaslanacak, tanı oran
ve faktör analizi modeliverileri kullanılarak potansiyel kayankaları
değerlendirilecek ve uluslararası literatür ile karşılaştırılacaktır .