Sıçanlarda Kronik Sosyal İzolasyon Stres Modelinde Pioglitazonun Etkilerinin İncelenmesi


Çelebi G., Göçmez S. S. (Yürütücü)

Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2022 - 2024

  • Proje Türü: Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje
  • Başlama Tarihi: Kasım 2022
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2024

Proje Özeti

ÖZET

Sosyal izolasyon, major kronik stres kaynaklarından biridir. Sosyal izolasyonun rodentlerde çeşitli kognitif ve kardiyovasküler değişikliklere neden olduğu bilinmektedir. Oral antidiyabetik olarak kullanılan pioglitazonun son yıllarda antidepresan ve vasküler fonksiyonlar üzerine koruyucu etkilerinin olduğu çeşitli hayvan modellerinde gösterilmiştir. Bununla birlikte pioglitazonun sosyal izolasyon stresiyle gelişen emosyonel, kognitif ve vasküler değişikliklere etkilerini araştıran çalışma bulunmamaktadır.

Bu çalışmada, kronik sosyal izolasyon stresine maruz bırakılan sıçanlarda gelişmesi öngörülen anksiyete- ve depresyon-benzeri davranışlarda, kognitif ve vasküler fonksiyonlardaki değişikliklerde pioglitazonun etkilerinin araştırılması amaçlanmaktadır.

Bu amaçla 21 günlük erkek sıçanlar 6 gruba ayrılacaktır (n=12/grup): Kontrol, Kontrol+pioglitazon, Sosyal izolasyon, Sosyal izolasyon+pioglitazon, Sosyal izolasyon+imipramin, Sosyal izolasyon+pioglitazon+GW9662. Kontrol ve Kontrol+pioglitazon gruplarının yaşam koşullarında bir değişiklik yapılmayacak ve 3 sıçan/kafes olmak üzere barınmaları sağlanacaktır. Sosyal izolasyon gruplarındaki sıçanlar 8 haftalık izolasyon protokolünü gerçekleştirmek için kafeslere tek tek yerleştirilecektir. Pioglitazon (30 mg/kg/gün p.o.), imipramin (10 mg/kg/gün i.p) ve pioglitazonun olası etkilerinde PPARɤ’nın katkısını görmek için PPARɤ antagonisti GW9662 (1 mg/kg/gün i.p) izolasyon protokolünün son 16 günlük kısmında uygulanacaktır.

8 haftalık sürenin sonunda tüm grupların emosyonel ve kognitif fonksiyonları lokomotor aktivite testi, zorunlu yüzme testi, yükseltilmiş artı labirent testi, pasif sakınma testi ve Morris su labirenti testi ile değerlendirilecektir. Davranış parametrelerinin ölçümünün ardından anestezi altında sıçanlar sakrifiye edilerek izole organ çalışmaları için torasik aorta, immünohistokimyasal ve biyokimyasal analizler için torasik aorta, kan ve beyin örnekleri toplanacaktır. Kan ve doku örneklerinde TNFα, MDA ve kortikosteron düzeyleri, ayrıca hipokampal BDNF düzeyi ve torasik eNOS düzeyi ölçülecektir.

Projenin başarıyla sonuçlanması, pioglitazonun antidiyabetik kullanımı dışında kronik stres koşullarındaki vasküloprotektif etkileri, emosyonel ve kognitif bozuklukları iyileştirici etkilerini destekleyerek pioglitazonun klinik kullanımı için yeniden konumlandırma yapılmasına katkı sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler: sosyal izolasyon, kronik stres, pioglitazon, torasik aorta, vasküler fonksiyon, kognitif fonksiyon, inflamatuvar sitokinler