Akademik Veri Yönetim Sistemi
Halbutoğulları Z. S. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2018 - 2019
Amaç: Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türüdür ve kansere bağlı ölümlerin
başında gelmektedir. Kanser kök hücrelerinin; tümör gelişimi, tedaviye direnç ve tedavi
sonrası tümörün tekrarlanmasından sorumlu olan öncü hücreler olduğu anlaşılmasıyla
birlikte, güncel araştırmalar kanser kök hücresi hedefli hücresel tedavilere yönelmiştir.
Doğal olarak oluşan bir disülfit molekülü olan alfa lipoik asit (ALA); çeşitli kanser hücre
dizilerinde hücre proliferasyonu ve apoptoz üzerinde yararlı etkiler sağladığı bildirilen
güçlü bir antioksidandır. Mezenkimal Kök Hücreler (MKH) pek çok dokuda bulunan,
multipotent özellikte olan bir erişkin kök hücre grubudur. MKH’ler doku rejenerasyonunda
olduğu kadar yeni kanser tedavileri için de umut vaad etmektedir. MKH'lerin parakrin
etkilerini eksozomlar aracılı olarak yapıldığı bilinmektedir. Eksozomlar çapı genellikle 30-
100 nm olan; nükleik asit ve çeşitli proteinleri içeren mikroveziküllerdir. Nanoboyutlu
biyo-taşıyıcılar olan eksozomların hedefe yönelik tasarlanabilmesi, kanser tedavilerinde
umut vaadetmektedir.
Yöntem: İnsan meme tümör dokusundan meme kanseri kök hücresi (MKKH) ve meme
yağ dokusundan mezenkimal kök hücre (iYD-MKH) izolasyonu/karakterizasyonu yapıldı.
iYD-MKH’ler iki pasaj boyunca ALA ile kültüre edilerek uyarıldı. Ultrasantrifüj
yöntemiyle izole edilen iYD-MKH ve iYD-MKHALA eksozomlarının protein tayini yapıldı.
Bu çalışmada iki ayrı kanser kök hücre vakası için; ALA eklentisinin, MKH ortak
kültürünün ve eksozom içeren direk kültür gruplarının olduğu 9 deney grubu oluşturuldu.
Gruplar arasındaki proliferasyon, apoptoz ve migrasyon farklılıkları; kantitatif gerçek
zamanlı PCR (Q-PCR), ELİSA, migrasyon deneyi, anneksin V/PI, WST-1 ve immün
floresan boyamalar ile ortaya konmuştur.
Bulgular: MKKH, iYD-MKH ve eksozom izolasyon ve karakterizasyonları başarıyla
gerçekleştirildi. Yapılan analizlerde, ALA’nın MKKH için canlılığı azaltıcı etkisi
gözlenmiştir.
Sonuçlar: ALA ile zenginleştirilmiş iYD-MKH’lerin eksozomlarının ve ALA’nın MKKH
üzerine apoptotik, anti-proliferatif ve anti-metastatik etkileri olduğu saptanmıştır.
Anahtar sözcükler: Meme Kanseri, Kanser Kök Hücresi, Mezenkimal Kök Hücre, Alfa
Lipoik Asit, Eksozom