Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yerlikaya N. Ç.(Yürütücü), Erten Bilgiç D., Çiftci S. K.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2024 - 2026
Metinden görsel üreten yapay zekâ araçlarının gün geçtikçe gelişmesi ile görsel sanatlar alanında da
kullanımları artmaktadır. Bu metinden görsel üreten yapay zekâ araçlarının mobilya tasarımı alanında
kullanımı, tasarım sürecinde üretilen alternatifleri arttırmayı, tasarımcının bakış açısını genişletmeyi,
tasarımcının var olan mesleki altyapısı sayesinde sunulan örneklerin çağrışım yöntemiyle tasarıma
dönüştürülmesini ayrıca bunlara bağlı olarak mobilyaların üretim aşamasına yarar sağlayabilecek
uygulamalara dönüşmesini sağlayabilir. Mimarlık alanında metinden görsel üreten yapay zekâ araçları
bağlamında literatürdeki araştırmaların yetersiz ve çok az sayıda olduğu görülmüştür. İç mimarlık ve mobilya
tasarımı alanında ise literatürde herhangi bir bilimsel çalışmanın henüz yapılmadığı tespit edilmiştir.
Çalışmada, metinden görsel üreten yapay zekâ araçlarının iç mimar ve tasarımcıların mobilya tasarımı
alanında kullanımını arttırmak, bilimsel veriler ortaya koymak ve prompt analizleri ile bu alanda tasarımcılara
yön gösterilmesi hedeflenmektedir. Bunun için yapay zekâ araçları ile tasarımı yapılmak üzere mobilyanın en
temel ürünü olan “sandalye” tasarımı üzerinde çalışmanın yapılmasına karar verilmiştir. Bu projede görsel
üretimi yapan ve görseller üzerinde düzenlemeler yapan yapay zekâ araçları belirlenmiş ve aralarından kendi
yapay zekâ motorunu kullanan, en güncel sürümleri ile en çok kullanıcıya sahip olan Dall-e, Midjourney ve
Stable Diffusion yapay zekâ araçları, kullanılmak üzere seçilmiştir. Bu yapay zekâ araçlarına girilecek veriler
diğer bir deyişle promptlar, seçilen bu yapay zekâ araçlarının sunduğu rehberlerden yola çıkılarak
belirlenmiştir. Yapay zekâ araçlarına girilen promptların görselleri ne düzeyde etkilediğini belirlemek ve
kullanılacak yapay zekâ araçlarından sandalye tasarımı alanında en hatasız görsellere ulaşmak için prompt
girişlerinin nasıl yapılması gerektiğini belirlemek amacıyla belirli bir sistematik doğrultusunda veri girişi
yapılacaktır. Promptlar, farklı sıralamalarla yapay zekâ araçlarına girilerek elde edilen görseller üzerinde
sonuçların değişip değişmediği yine değerlendirme ölçütlerine göre nasıl sonuçlar verdikleri ortaya
konulacaktır. Yapay zekâ araçlarında oluşturulan görseller, görsel açıdan ve uygulanabilirlik açısından ele
alınarak değerlendirme ölçütleri ile analiz edilecektir. Bu değerlendirme ölçütleri belirlenirken tasarım ilkeleri,
mobilya strüktürü ve konstrüksiyonu açısından belirlenmiştir. Ayrıca yapay zekâ araçlarının belirlenen
ölçütlere göre performansları, üretilen görseller üzerinden karşılaştırılacaktır. Daha sonra bu yapay zekâ
araçlarının gelişimlerini ortaya koyabilmek için daha önce yapılan tüm aşamalar tekrarlanıp sonuçları
karşılaştırılacaktır. Ayrıca mevcut durumları ile Dall-e, Midjourney ve Stable Diffusion yapay zekâ araçlarının
iç mimarlara ve tasarımcılara destek olabilecek görselleri üretebilme kapasiteleri, tasarımlar ve tasarımcılar
için oluşturacağı avantaj ve dezavantajlar belirlenmesi hedeflenmektedir.