Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SÜLEYMAN SAMET ERDOĞAN
Danışman: Hasan Yazıcı
Özet:
Edebî eserlerin toplumsal yönü, eserde anlatılan dönem hakkında bilgi verir. Edebî eser anlattığı ve yazıldığı döneme tanıklık eder. Çeşitli düşünce akımlarına dair fikirler edebî eserlerde bulunabilir. Roman, edebiyat içerisinde toplumsallığı son derece yüksek bir yazın türüdür. Türk romanı, Türkiye'deki siyasal ve toplumsal hayata dair nitelikli veriler sunar. Türkiye'de modernleşme süreci romanlar üzerinden okunabilir. Bu çalışmada hidayet romanlarının toplumsallığı ele alınmıştır. Hidayet romanları, İslami düşünürlerin varoluş ve tebliğ gayesi ile yazıkları romanlardır. Hidayet romanlarında toplumsal ilişkiler, siyasal hayat, modernleşme süreci, kadın, ahlak gibi konularda İslami yapıya aykırı olan unsurlar ortaya konur. Hidayet romanları karşıtlıkların üretildiği muhalif eserlerdir. Araştırmanın amacı hidayet romanlarının sosyal, siyasal, kültürel perspektifinden yola çıkılarak, İslami kesimin toplumsal tezahürler hakkındaki fikirlerini ifade etmek ve muhalif yönünü ortaya koymaktır. Hidayet romanları ile ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde, romanların muhalif yönünü inceleyen bir çalışmaya rastlanılamamıştır. Belirlenen romanlar taranarak, muhalif unsurlar ana başlıklar altında tasniflendirilmiştir. Araştırmanın teorik kısmında literatür araştırması yapılmış, konu ile ilgili dokümanlar taranmış, Türk roman tarihi, hidayet romanlarının amacı, nitelikleri ve muhalefet teorisi ortaya koyulmuştur. İncelenen romanlardaki veriler yorumlayıcı içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda hidayet romanlarındaki muhalefet unsurları; siyasal muhalefet, geleneksel İslam'a muhalefet, toplumsal hayat ve muhalefet, kadın ve muhalefet başlıkları altında tasniflendirilmiştir. Romanlarda olay ve olgulara karşı muhalif bir yön olduğu tespit edilmiş, muhalefet edilen unsurlara karşı ise İslami perspektif içerisinde çözümler getirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Hidayet Romanları, Din, İslam, Muhalefet, Modernleşme