Elektromanyetik retarderlerin bulanık mantık algoritmaları ile kontrolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Otomotiv Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞEGÜL GÖLEN ALTUNTAŞ

Danışman: Rıza Emre Ergün

Özet:

Elektromanyetik retarderler yüksek hızlı trenler, lunaparklardaki eğlence maksatlı sistemler ve özellikle ağır yük taşıtlarında kullanılan frenleme donanımlarıdır. Günümüzde, elektromanyetik retarder kullanan ağır yük taşıtlarında, bir kol yardımı ile frenleme torku kademeli olarak tayin edilir. Retarder, bobinlerine uygulanan elektrik akımı sayesinde bir manyetik alan meydana getirerek frenleme torku oluşturur. Elde edilen frenleme torku bobinlere uygulanan akım şiddeti ile orantılıdır. Elektromanyetik retarderin matematik modelinin çıkarılması zordur. Bunun başlıca sebebi bobinler üzerinden geçen yüksek akımların sistemde kaydadeğer ısı artışına sebep olmasıdır. Isı artışı ise retarder bobinlerinin direncini değiştirerek matematik modeli üzerinde değişikliklere yol açar. Bu sebeplerden dolayı, bu çalışmada retarderin kontrol uygulaması için matematik modele ihtiyaç duymayan bir yöntem olan bulanık mantık algoritmaları kullanılmıştır. Oluşturulan bulanık mantık algoritmaları sayesinde LabVIEW programlama dili kullanılarak geliştirilen arayüz yazılımı üzerinden sistemin gerçek zamanlı kontrolü sağlanmıştır. Optimum kontrol parametrelerinin belirlenmesi, görsel ve grafiksel geri bildirimlerin alınmasının yanında frenleme ile hız sabitleme uygulaması geliştirilen bu arayüz yazılımı üzerinden gerçekleştirilmiştir. Sistemin kontrol yazılımlarının bir kısmı kullanılan STM32F407VG mikrodenetleyicisi aracılığı ile diğer kısmı ise bilgisayar yazılımı üzerinden yürütülmüştür. Elektromanyetik retarderin hız sabitleyici olarak kullanılmasına olanak sağlayan bu uygulamada PWM sinyali sayesinde yüksek çözünürlükte frenleme yapılmıştır. Ölçümler sonucunda elde edilen sonuçlara göre 2500, 2250, 2750, devir ayar noktaları için sırasıyla ±50, ±30, ±25 devirlik kalıcı durum hataları ile kontrol gerçekleştirilmiştir.