Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Otomotiv Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞEGÜL GÖLEN ALTUNTAŞ
Danışman: Rıza Emre Ergün
Özet:
Elektromanyetik retarderler yüksek hızlı trenler, lunaparklardaki eğlence maksatlı
sistemler ve özellikle ağır yük taşıtlarında kullanılan frenleme donanımlarıdır.
Günümüzde, elektromanyetik retarder kullanan ağır yük taşıtlarında, bir kol yardımı
ile frenleme torku kademeli olarak tayin edilir. Retarder, bobinlerine uygulanan
elektrik akımı sayesinde bir manyetik alan meydana getirerek frenleme torku
oluşturur. Elde edilen frenleme torku bobinlere uygulanan akım şiddeti ile orantılıdır.
Elektromanyetik retarderin matematik modelinin çıkarılması zordur. Bunun başlıca
sebebi bobinler üzerinden geçen yüksek akımların sistemde kaydadeğer ısı artışına
sebep olmasıdır. Isı artışı ise retarder bobinlerinin direncini değiştirerek matematik
modeli üzerinde değişikliklere yol açar. Bu sebeplerden dolayı, bu çalışmada
retarderin kontrol uygulaması için matematik modele ihtiyaç duymayan bir yöntem
olan bulanık mantık algoritmaları kullanılmıştır. Oluşturulan bulanık mantık
algoritmaları sayesinde LabVIEW programlama dili kullanılarak geliştirilen arayüz
yazılımı üzerinden sistemin gerçek zamanlı kontrolü sağlanmıştır. Optimum kontrol
parametrelerinin belirlenmesi, görsel ve grafiksel geri bildirimlerin alınmasının
yanında frenleme ile hız sabitleme uygulaması geliştirilen bu arayüz yazılımı
üzerinden gerçekleştirilmiştir.
Sistemin kontrol yazılımlarının bir kısmı kullanılan STM32F407VG
mikrodenetleyicisi aracılığı ile diğer kısmı ise bilgisayar yazılımı üzerinden
yürütülmüştür. Elektromanyetik retarderin hız sabitleyici olarak kullanılmasına olanak
sağlayan bu uygulamada PWM sinyali sayesinde yüksek çözünürlükte frenleme
yapılmıştır. Ölçümler sonucunda elde edilen sonuçlara göre 2500, 2250, 2750, devir
ayar noktaları için sırasıyla ±50, ±30, ±25 devirlik kalıcı durum hataları ile kontrol
gerçekleştirilmiştir.