Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ATAHAN KANBUR
Danışman: Nazan Sarper
Özet:
Giriş
ve Amaç: Gönüllü kan bağışçısının bulunması ve kan
bileşenlerinin hazırlanması yoğun emek gerektiren ve yüksek maliyetli
işlemlerdir. Bu güç elde edilen ve kullanım süresi kısıtlı olan ürünlerin
akılcı kullanılması önemlidir. Tez çalışmasının amacı, uygulanan transfüzyonların
incelenerek kliniğin aylık ortalama kan ürünü gereksinimi hesaplamak ve
pediatrik kan torbalarının kullanılması ile sağlanabilecek yararları ortaya
koymaktır.
Gereç
ve Yöntem: Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve
Uygulama Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları kliniklerinde 0-18 yaştaki
hastalara Şubat 2018 – Eylül 2018 tarihleri arasında uygulanan kan
transfüzyonları incelenmiş, pediatrik torbaların kullanımı ile sağlanabilecek yararlar
yönünden değerlendirilmiştir.
Bulgular:
Çalışma sırasında sekiz aylık dönemde, 99 yataklı klinikte
ve hematoloji-onkoloji günübirlik ünitesinde, 301 hastaya 2363 adet ürün
kulanarak 2159 kan bileşeni transfüzyonu uygulanmıştır. ES %49,8, havuzlanmış
TS %23, TDP %17, pediatrik ES %2,2, pediatrik aferez TS ise %1 oranında
kullanılmıştır. En fazla A Rh (+), takiben 0 Rh (+) ürün kullanılmıştır.
Transfüzyonlar en sık hematoloji-onkoloji bölümünde maligniteler, kronik
hemolitik anemiler ve hemoglobinopatiler nedeniyle yapılmış olup, yenidoğan ve
prematürite sorunları bunu takip etmektedir. Transfüzyonların %23,9’u
yenidoğanlara uygulanmıştır. Eritrosit transfüzyonlarının %30,9’u, trombosit
transfüzyonlarının %17,6’sı 80 ml ve altındadır. On iki ay ve altında uygulanan
eritrosit transfüzyonlarının %91’i, trombosit transfüzyonlarının ise %81’i 80
ml ve altındadır. Hacmi ≤160 ml uygulamalarda 1 veya 2 torba pediatrik ES
kullanıldığında; ≤80 ml uygulamalarda
pediatrik aferez TS kullanıldığında sırasıyla aylık 9083 TL ve 2.351 TL
tasarruf sağlanabilecektir. Daha da önemlisi ES verici sayısı 1260’dan 795’e,
TS verici sayısı 117’den 59’a azalabilecektir.
Sonuç:
Pediatrik
kan torbalarının kullanımı, kan bileşenlerinin aşırı tüketimini önleyecek, verici
maruziyetini, enfeksiyon bulaşını ve duyarlanma riskini azaltacaktır.