Yetişkinlerde bilişsel esneklik, genel öz yeterlik ve iyimserlik düzeyinin örtük zekâ inançları ile ilişkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYPERİ OTRU KILIÇ

Danışman: Osman Nejat Akfırat

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu çalışmada yetişkinlerin bilişsel esneklik, genel öz yeterlik ve iyimserlik düzeylerinin örtük zekâ inançları ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu araştırmanın evrenini, 18-65 yaş aralığındaki bireyler kapsamaktadır. 469'u kadın ve 371'i erkek olmak üzere toplam 840 katılımcı çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Kişisel Bilgi Formu, Örtük Zekâ Teorisi Ölçeği, Bilişsel Esneklik Ölçeği, Genel Öz Yeterlik Ölçeği ve Yaşam Yönelimi Testi ile veriler toplanmıştır. Cinsiyet, medeni durum ve yetişkinlik düzeyine göre değişkenlerin farklılaşıp farklılaşmadığı ve değişkenler arasındaki ilişki SPSS.22'de uygulanan testler ile sınanmıştır. Sonuçlara göre, beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerin gelişim zihniyetlerinin genç yetişkinlik dönemindeki bireylerin gelişim zihniyetlerine göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Beliren yetişkinlik döneminde olan katılımcıların, genç yetişkinlik dönemi ve orta yetişkinlik döneminde olan katılımcıların sabit zihniyet inançlarına göre de daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet değişkenine göre örtük zekâ inançlarının farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Medeni duruma göre örtük zekâ inançlarında bakıldığında ise evli bireylerin sabit zihniyet inançları, bekar bireylerin sabit zihniyet inançlarına göre daha yüksek bulunmuştur. Diğer yandan, bilişsel esneklik, iyimserlik ve genel öz yeterlik değişkenleri ile gelişim zihniyeti arasında istatistiksel olarak pozitif anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Sabit zihniyet değişkeni ile gelişim zihniyeti, bilişsel esneklik, genel öz yeterlik ve iyimserlik arasında istatistiksel olarak negatif anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Farklı yetişkinlik dönemlerine göre ve katılımcıların toplamının Basit Doğrusal Regresyon Analizi ve Çoklu Regresyon Analizi yapılmıştır. Basit Doğrusal Regresyon Analizi sonucu, bilişsel esneklik, genel öz yeterlik ve iyimserlik puanları gelişim zihniyeti inançlarını yordamaktadır. Çoklu Regresyon Analizi sonucuna göre ise, bilişsel esneklik, genel öz yeterlik ve iyimserlik değişkenleri birlikte gelişim zihniyetinin istatistiksel olarak anlamlı yordayıcılarıdır. Tüm değişkenlerle birlikte gelişim zihniyetindeki toplam varyansın %13'ünü açıklamaktadır. Sonuçlar alan yazın ile tartışılmıştır.