Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EDA ARAT
Danışman: Dilek Fidan
Özet:
Günümüzde yaşanan gelişmeler ve değişen hayat şartları, her alanı etkilediği gibi yabancı dil öğretimi alanını da etkilemiş; daha hızlı, etkili ve kalıcı bir öğrenmenin sağlanabilmesi için, öğrenen ihtiyaçlarının öneminin farkına varılmasına ve öğrenici ihtiyaçlarına öncelik verilmesine sebep olmuştur. Bu araştırmada, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen yabancı uyruklu askeri personeller için özel amaçlı dil öğretimi kapsamında, askeri Türkçe ile ilgili ihtiyaçların belirlenerek bir askeri terimler sözlüğünün ve askeri Türkçe öğretiminde kullanılmak üzere örnek ders materyalinin hazırlanması amaçlanmıştır. Çalışmanın verileri, tarama modeli kullanılarak Türkiye dışında, toplam 10 ülkeden 116 (Türkçe öğrenmeye devam eden 55 ve Türkçe öğrenimini tamamlamış 61 yabancı uyruklu askeri personel) katılımcıya ve askeri gruplar için açılmış olan Türkçe derslerini yürüten 23 Türkçe okutmanına uygulanan ihtiyaç analizi anketlerinden elde edilmiştir. İhtiyaç analizi sonuçlarına ve doküman analizi verilerine dayandırılarak hazırlanan Üçdilli Türkçe Askeri Terimler Sözlüğü'nde, askeri kelimeler, kelime grupları, terimler ve komutların yer aldığı bir temel sözvarlığı oluşturulmuş ve madde başlarının İngilizce ve Arapça çevirilerine yer verilmiştir. Ek olarak, tüm dil seviyelerinde, dört temel beceri için askeri terminolojinin kullanıldığı ders materyali örnekleri hazırlanmıştır. Çalışma sonucunda, yabancı uyruklu askeri personelin askeri Türkçe açısından en çok (Türkçe öğrenmeye devam edenlerin %98,2'si, Türkçe öğrenimini tamamlayanların %86,9'u) konuşma becerisine ihtiyaç duydukları; en zorlanılan (Türkçe öğrenmeye devam edenlerin %54,5'i, Türkçe öğrenimini tamamlamlayanların %52,5'i) becerinin dinleme becerisi olduğu; üzerinde en az yetkinlik kazandıkları becerinin ise yazma becerisi olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer becerilere ve dil yetkinliklerine yönelik ayrıntılı betimlemelerin yapıldığı bu çalışma ile özel amaçlı (askeri) Türkçe öğretimi alanında yapılacak ileri çalışmalara ve alınyazına katkı sağlanacağı düşünülmektedir.
Anahtar kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, özel amaçlı dil öğretimi, askeri Türkçe, askeri terimler sözlüğü, ihtiyaç analizi, materyal tasarımı.