Konut yoksunluğu ve toplu konut üretiminde farklı sistemlerin incelenmesi: Çin örneği üzerinden Türkiye'ye bakmak


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞUHEDA ALTUNOK

Danışman: Örgen Uğurlu Ortaç

Özet:

Toplumsal refahın sağlanmasında önemli bir araç olan konut, 1948 yılında İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'yle bir hak olarak ele alınmış ve bu hakkın yerine getirilmesinde devletler başat aktör olarak görevlendirilmiştir. Bunun üzerine devletler gerek doğrudan üretim yaparak gerekse dolaylı yollarla üretimi sübvanse ederek konut hakkının yerine getirilmesini sağlamıştır. Devletlerin konut piyasasına müdahil olması ile hem düşük gelirli grupların uygun fiyatlı konut bulma ihtiyacına cevap veren hem de konut üretim maliyetlerini azaltıcı etkiye sahip olan toplu konutların üretimi hızlı bir şekilde artış göstermiştir. Çin 1980'li yıllarda neo-liberal politikalardan etkilenmiş, toplu konut üretimini azaltmıştır. Ancak 2007 yılında Çin, dünya genelinin aksine bir rota çizerek 'herkes için yeterli konut' sloganı ile toplu konut üretimini ve bunun için gerekli sübvansiyonları artırma kararı almıştır. Türkiye'de ise geçmişten günümüze kadar toplu konut üretimi ve üretim için gerekli sübvansiyonlar sınırlı kalmıştır. Devlet, ağırlıklı olarak yasal düzenlemeler yoluyla konut piyasasına müdahil olmayı tercih etmiş ve konut üretiminde piyasanın rolünü artırıcı politikalar benimsenmiştir. Bu çalışmada, toplu konut üretimini ve devletin konut politikasına müdahalesini artıran Çin ile toplu konut üretimini azaltan ve konut politikalarında piyasanın rolünü artırıcı faaliyetler yürüten Türkiye'nin karşılaştırmalı analizi yapılmaktadır. Çalışmanın amacı, iki farklı ülkenin deneyimlerinden yola çıkarak Türkiye için yeni politika önerilerinde bulunmak, devletin konut politikasına müdahalesinin önemini ve gerekliliğini ortaya koymaktır.