Atorvastatin'in diyabetik sıçan ovaryumları üzerinde biyokimyasal ve histolojik etkilerinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Liridona ADİLİ OSMANİ

Danışman: Melda Yardımoğlu Yılmaz

Özet:

Atorvastatin’in Diyabetik Sıçan Ovaryumları Üzerinde Biyokimyasal ve Histolojik Etkilerinin Ġncelenmesi

Amaç. Deneysel diyabet modeli (DM) oluĢturduğumuz sıçanların ovaryumlarında oluĢan hasarı incelemek ve Atorvastatin tedavisinin doku koruyucu etkilerini değerlendirmektir.

Yöntem. STZ ile diyabetik hale getirdiğmiz Wistar albino sıçanlara Atorvastatin içeren bir ilaç 21 gün süre 2 farklı dozda (10 ve 20 mg/kg/gün) verildi. Deney sonunda alınan kan ve ovaryum dokularında biyokimyasal ve histolojik incelemeler yapıldı. Kan örneklerinde MDA, GSH, Pentraksin-3, TGF-β, AMH ve Ġnsulin düzeyleri ELĠSA ile; Ovaryum doku örneklerinde AMH ve TGF-β gen ekspresyonu PCR tekniği ile; H&E, VEGF, TGF-β ve TUNEL ile boyanmıĢ ovaryum doku kesitleri ıĢık mikroskobunda ve folikülleri elektron mikroskobu (EM)‟da incelendi.

Bulgular. DM grubu sıçanlarda poliüri, polidipsi ve düĢük vücut ağırlıkları ile karakterize ağır diyabet semptomları gözlendi; kanda ve ovaryum doku homojenatında MDA yüksek düzeydeydi ve Trigliserid, Pentraxin-3 seviyeleri yüksek, HDL-kolesterol ise düĢüktü. En fazla atretik follikül ve apoptotik hücre sayısı DM grubundaydı. DM-Atorvastatin(10) grubunda ise ovaryum doku homojenatında GSH daha yüksek düzeylerdeydi; bu grupta VEGF, AMH, TGF-β gen ekspresyon düzeyleri artmıĢtı; atretik folikül ve apoptotik hücre sayısı ise azalmıĢtı. Ovaryum kesitlerinde fibrotik alanların DM grubuna göre daha az olduğu gözlendi. DM ve DM-Atorvastatin(20) grubunda fibrotik alanlar, geniĢlenmiĢ kan damarları gözlendi; TGF-β foliküller arası alanlarda, damarların etrafında ve hilusta daha fazla gözlendi. Kontrol grubuna göre diğer gruplarda daha az VEGF ekspresyonu gözlendi (p<0.05). EM ile DM grubunda granülosa hücre sitoplazmasında yer yer de lipid içeriğinin bozularak lamellar tarzda birikimleri gözlendi. DM-A(20) grubunda da bazı alanlarda az sayıda lipid vaküolleri lamellar tarzda bozulmuĢ morfolojide gözlendi.

Sonuç. DM grubu ile karĢılaĢtırmada Atorvastatinin 10mg/kg/gün dozda uygulanması doku koruyucu etkisini ortaya çıkardı. Oysa 20 mg/kg/gün dozda uygulmasında MDA ve Pentraxin-3 düzeylerinin yüksek bulunması ve ovaryum histolojisi bize bu dozda tedavinin toksik etki gösterdiğini düĢündürdü.

Anahtar Sözcükler: Diyabet, Atorvastatin, Ovaryum, Sıçan, Oksidatif stress, Apoptozis, Antioksidanlar.