Tip 2 diyabetli hastalarda yaşam ve uyku kalitesinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YASEMİN ERKEK

Danışman: Ayla Ergin

Özet:

Amaç: Çalışma tip 2 diyabetli bireylerin yaşam ve uyku kalitelerini değerlendirmek amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı kesitsel nitelikte olan araştırma, Ekim 2016/ Nisan 2017 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin diyabet polikliniğinde yapıldı. Çalışmanın evrenini 2015 yılında diyabet polikliniğine gelen tüm hastalar, örneklemini ise, güç analizi programı hesaplaması ile belirlenen 269 kişi oluşturdu. Çalışma vaka kaybı gibi nedenler olabileceği düşünülerek 280 hasta ile tamamlandı. Veriler, sosyo-demografik ve hastalığa özgü bilgiler içeren, Tanımlayıcı Anket Formu, Beck Depresyon Ölçeği, Diyabet Yaşam Kalitesi Ölçeği (DYKÖ) (DQOL ) ve Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKİ) kullanılarak elde edildi. Çalışmanın verileri SPSS® 20 paket programı ile analiz edildi. Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması %53,5 olup, % 67,5’i kadın, % 32.5’i erkektir. Çalışmaya katılanların BKİ ortalaması 33,44±6,85 kg/m2’dir ve %44,3’ünün (n=124) tanı süresi 1-5 yıl arasında olup, %61,1’inin (n=171) insülin kullandığı belirlendi. HbA1c ölçüm ortalamaları 7,69±2,04 olarak bulundu. Çalışmada DYKÖ toplam Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,891, PUKİ puan ortalaması ise 4,77±3,13 olarak saptandı. Çalışmada; kadınlar, ev hanımları, insülin kullananlar, BKİ ve diyabet tanı süresi yüksek olanlarda yaşam kalitesi diğer bireylere göre düşük saptanırken; çalışanlar, eğitim ve gelir düzeyi yüksek kişilerde yaşam kalitesi puanları daha yüksek saptandı. Çalışmada PUKİ puanlarına göre, yaş, medeni durum, eğitim durumu, çalışma durumu, tanı süreleri, meslek ve ekonomik duruma göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamış olup, kadınlarda, obezlerde ve retinopatisi olanlarda uyku kalitesi daha düşük saptandı. Bireylerin BECK depresyon puanları arttıkça ya da uyku kaliteleri azaldıkça yaşam kalitesinin de azaldığı görüldü. Sonuç: Diyabetli bireylerde yaşam ve uyku kalitesi pek çok faktörden etkilenmektedir. Bu nedenle diyabete özgü yaşam ve uyku kalitesini belirleyen daha fazla sayıda ölçeğe ihtiyaç vardır.