Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülten Çevik Nasırlıer
Danışman: Rahime Aydın Er
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Amaç: Bu tez
çalışmasının amacı, Türkiye’deki yenidoğan uzmanlarının ileri derecede erken
doğan bebeklerle ilgili tıbbi kararlarına ilişkin deneyimlerini anlamak,
yenidoğan uzmanlarının perspektifinden bu bebeklerin tıbbi kararlarındaki etik
konuları ve varsa yaşadıkları etik sorunları belirlemektir.
Yöntem: Fenomenolojik yaklaşımın kullanıldığı bu nitel çalışmada, veriler 15 yenidoğan uzmanıyla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen veriler, tematik analiz çerçevesi (kodların oluşturulması, veri sentezi ve temaların oluşturulma) kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmada ileri
derecede erken doğan bebeklerin klinik kararlarını yönlendiren temel
faktörlerin tıbbi endikasyonlarla ilişkili bebeğin canlılık belirtisi,
gelişmişlik (matürite) düzeyi, hayatta kalma şansı, müdahale/ tedaviye verdiği
yanıt ve yaşamla bağdaşabilirliği olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yaşam hakkı,
yaşamın kutsallığı, yasal zorunluluk ve dava açılma endişesi gibi çevresel
faktörler bu kararlarda etkili olmaktadır. Klinik belirsizlik ileri derecede
erken doğan bebeklerle ilgili karar süreçlerinde önemli bir zorluğa neden
olmakta ve nafile tedaviyi uygulama, kötü haberleri iletme ve ebeveynlerin
klinik kararlara katılımı konularında etik sorunlar yaşanmaktadır.
Sonuç: Yenidoğan uzmanlarının
ileri derecede erken doğan bebeklerin klinik kararlarında etik sorun yaşadığı
ve bu sorunların çözümünde rehberlere, yasal düzenlemelere ve etik danışmanlık
hizmetlerine gereksinim duyduğu tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar
doğrultusunda Türkiye’de yenidoğan bakımında etik standartlara uygun klinik
kararların alınmasını sağlayacak önerilerde bulunulmuştur.