HASTANE VE DİŞ KLİNİKLERİNİN İÇ VE DIŞ ORTAM HAVASINDA PARTİKÜL FAZINDA POLİSİKLİK AROMATİK HİDROKARBON VE FTALAT ESTERLERİNİN SEVİYELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hepsen Bahar GEMİCİ

Danışman: Demet Arslanbaş

Özet:

Hastanelerde ve diş muayenelerinde iç ortam hava kirliliği, çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir ve sağlık açısından önemli bir konudur. Bu çalışma iç ortamdaki hava kalitesinin izlenmesi ve Sağlık kuruluşlarında partikül maddelerin kirliliğinin değerlendirmesini amaçlamaktadır. Bu amaçla seçilen bir hastanenin 5 farklı odası (alçı odası, mamaografi odası, ilaç odası, ultarson çekim odası ve ultrason bekleme odası) ve 2 ayrı diş kliniğini seçilmiştir. Çalışmada hastanelerin farklı bölümlerinin iç ortamlarında, diş kliniklerinin ise iç ve dış ortamlarında solunabilir boyutta partikül madde (inhalable, D <80-100 μm) (PM80-100) ve alveollere ulaşan daha ince partikül maddelerin (respirabirable, D <4 μm) (PM4) gravimetrik yöntemle ölçümleri yapılmıştır. Her iki boyut açısından da hastane içinde en yüksek PM konsantrasyonlarına alçı odasında rastlanmıştır. Diş klinikleri sonuçlarına göre PM80-100 boyutu PM4 boyutuna göre 20 ila 50 kaç daha yüksek çıkmıştır. Diş klinikleerindeki işlemlerde büyük boyutlu partiküllerin daha fazla bulunuğu tespit edilmiştir. Hastane ve diş muayenesinden alınan iç ve dış ortam örneklerinde polisiklik aromatik hidrokarbonların (PAH) ve ftalar esterlerin (PAE) konsantrasyonları belirlenmiştir. PAH değerlerine en büyük katkıyı Asenaften (Ace) ve Floran’in (Flu) verdiği görülmektedir. Toplam PAE ye katkı veren bileşikler incelendiğinde DHEP (354,87 ng/m3 ), DEP (254,60 ve DMP (200,21 ng/m3 ) olarak tespit edilmiştir. Yapılan örnekleme ve analiz sonuçlarına göre iç ortamlarda PAH ve PAE değerleri dış ortam sonuçlarına göre daha yüksek bulunmuştur.