Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Araştırma Görevlisi Abdullah Yıldız (Kocaeli Üniversitesi)
Danışman: Mesude Tosun
Özet:
Giriş ve Amaç: Karaciğer
metastazı tespit edildikten sonra primer tümör odağını belirlemek amacıyla çok
sayıda görüntüleme, fizik muayene, labarotuar testleri yapılmakta olup bazen
odak bulunamamaktadır. Bu çalışmada karaciğer metastazları üzerinden primer
tümör odağını öngörmede radiomics ve makine öğrenmesinin katkısını
araştırmak amaçlanmıştır.
Gereç
ve Yöntem: Çalışmamız retrospektif olup primer tümörü
kolorektal, akciğer, pankreas, mide ve meme kanseri olan karaciğer metastazı bulunan 201 hasta dahil
edildi. Portal venöz faz BT görüntülerinden şekil tabanlı ve birinci, ikinci ve
yüksek düzey texture özellikleri olmak üzere toplam 107 adet radiomics
özelliği elde edildi. Filtreleme yöntemi olarak Laplacian Gaussian tekniği
kullanıldı. Radiomics özellikleri kullanılarak support vector machine, lojistik
regresyon, kNN, naive bayes, decission tree,
random forest ve neural network algortimaları ile sınıflandırma
yapıldı. Özellik azaltma yöntemi olarak filtresiz görüntülerde anova, ince
filtreli görüntülerde reliefF, kaba filtreli görüntülerde fcbf metodu
kullanıldı. İnternal validasyon tekniği olarak stratified-10 fold
cross-validation kullanıldı. Makine öğrenmesi algoritmalarının
sınıflandırma performansı area under the curve (AUC), sensitivite,
spesifite ve doğruluk oranları ile değerlendirildi.
Bulgular:
Meme
kanseri metastazını diğer gruplardan ayırmada tüm ML lerin performansı anlamlı
yüksek bulunmuş olup (AUC >0.9) performansı en yüksek algoritma kaba
filtreli görüntülerde özellik azaltma yöntemi kullanılarak naive bayes
algoritmasıydı (AUC:0.977).
Sonuç: Karaciğer metastazlarında
özellikle meme kanserini saptamada ve dışlamada radiomics tabanlı ML ile
elde ettiğimiz sonuçlar primer tümör odağını öngörmede umut verici olup
gelecekte tanı aracı olarak hizmet verebilir.
Anahtar Sözcükler: Karaciğer
metastazı, Primer tümör, Makine Öğrenmesi, Radiomics