DOĞRUDAN GLİSEROL YAKIT HÜCRELERİ İÇİN MEMBRAN GELİŞTİRME


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ceyda Elif Meydan

Danışman: Ramiz Gültekin Akay

Özet:

Yakıt pilleri çevreci ve verimli bir enerji sistemi içinde kritik bir öneme ve yere sahip olacağı düşünülen enerji dönüştürücü teknolojilerdir. Kimyasal enerjiyi doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren elektrokimyasal aygıtlar olan yakıt pilleri araştırmaları konusunda tüm dünyada malzeme ve sistem geliştirme üzerine yoğun akademik ve endüstriyel çalışmalar sürmektedir. Hidrojen üretim, dağıtım ve depolanmasında karşılaşılan güçlükler alternatif sıvı yakıt pillerine olan ilgiyi artırmıştır. Doğrudan sıvı yakıt pilleri hem asidik hem de alkali ortamlarda çalışabilmektedir. Metanol, etanol, formik asit, glikoz etilen glikol, gliserol gibi birçok yakıt türü kullanılabilir. Bunlar içinde gliserol arz fazlalığı nedeniyle maliyetinin düşmesi için önemli bir alternatiftir. Toksik olmayan, uçuculuğu çok düşük bir enerji kaynağı olan gliserolün yakıt pillerinde değerlendirilebilmesi ve bu sistemin geliştirilmesi için temel motivasyonu yaratmaktadır. Literatürde doğrudan gliserol yakıt pillerle ilgili olarak az sayıda çalışma bulunmaktadır.

Bu çalışmada yakıt pillerinin en kritik ve önemli bileşenlerinden olan ve kullanılan yakıta göre geliştirilmesi gereken membran geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu temel amaç doğrultusunda polibenzimidazol (PBI) polimer temelli kompozit membranlar sentezlenmiş ve ardından sentezlenen membranların FTIR, su tutma kapasitesi, iyonik iletkenlik, yakıt geçirgenliği gibi fiziksel, elektrokimyasal karakterizasyonları yapılmıştır. Çalışmada, polibenzimidazol./.iyonik sıvı fonksiyonelleştirilmiş grafen oksit (IL-GO) kompozit membranlar sentezlenmiştir. IL-GO, PBI bazlı kompozit membranlar için katkı maddesi olarak uygulanmıştır. Bu sistem için geliştirilen kompozit membran çalışılacak alkali ortam ve yakıt pili bakımından özgün bir çalışma olacaktır.

Yapılan çalışmalar sonucu membranların iyonik iletkenliği 60 °C sıcaklıkta en yüksek %2 ILGO/PBI membranında 0,014 S/cm bulunmuştur. Yakıt geçirgenliği testlerinde potansiyometrik yöntem kullanılmıştır ve kompozit membrandaki ILGO oranı arttıkça yakıt geçirgenliğinin arttığı görülmüştür.