Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SUZİ ÖZDEMİR
Danışman: Rahime Aydın Er
Özet:
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de lisans düzeyinde ebelik programlarında etik eğitimin değerlendirilmesi ve son sınıf ebelik öğrencilerinin etik pozisyonlarının belirlenmesidir. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel olan çalışmamızın evrenini, 2013 Yüksek Öğretim Kontenjanları Kılavuzu doğrultusunda Türkiye'de lisans düzeyinde ebelik eğitimi veren 33 üniversitenin ebelik bölümünde etik eğitimini yürüten öğretim elemanları (N=33) ve lisans son sınıf ebelik öğrencileri (N=2135) oluşturdu. Bir üniversite son sınıf ebelik öğrencisi bulunmadığı ve üç üniversite ebelik bölümünden araştırma izni alınamadığı için örnekleme dâhil edilmedi. Araştırma; Nisan 2017 ve Temmuz 2018 tarihleri arasında 29 devlet üniversitesinde yürütüldü. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan çalışma formları ve Etik Pozisyon Ölçeği kullanıldı. Veriler, Kruskal-Wallis, Tek Yönlü Varyans Analizi, Tukey Çoklu Karşılaştırma Testi ve Mann Whitney U testleriyle analiz edildi. Bulgular: Araştırmaya 17 öğretim elemanı ve 1138 son sınıf ebelik öğrencisi katıldı. Öğretim elemanları ve öğrenciler ebelik eğitiminde etik eğitimini gerekli görmekte, etik eğitiminin alanında uzman eğitimciler tarafından verilmesini istemekte ve mevcut etik eğitimin içeriğini yeterli bulmaktaydı. Ebelik eğitiminde etik eğitimin zorunlu ders olarak, genellikle ayrı bir ders şeklinde üçüncü sınıfta, bir dönem ve haftada iki saat yürütüldüğü belirlendi. Ebelik öğrencilerinin Etik Pozisyon Ölçeği toplam puan ortalaması 75.96±9.32, rölativizm puan ortalaması 35.42±6.20, idealizm puan ortalaması 40.54±5.01 olarak saptandı. Son sınıf ebelik öğrencileri daha idealist olmakla birlikte ebelik bölümünü isteyerek seçen, etik eğitimini gerekli ve içeriğini yeterli bulan öğrencilerin daha idealist oldukları saptandı. Sonuç: Türkiye'de ebelik lisans programlarında etik eğitime ilişkin belli bir standart bulunmamakta ve eğitim farklı uzmanlık alanlarından öğretim elemanları tarafından yürütülmektedir. Öncelikle etik uzmanları, eğitimciler ve ebeler tarafından ebelikte etik eğitimin hedef ve içeriği belirlenmelidir. Belirlenen hedef ve içerik doğrultusunda öğrenen merkezli yenilikçi eğitim yöntemlerin kullanıldığı etik eğitim programları geliştirilmelidir. Geliştirilen etik eğitim programları ebelik lisans eğitimi sürecinin tamamına yayılarak yürütülmeli ve etkinliği değerlendirilmelidir. Ayrıca ebelik son sınıf öğrencilerinin etik pozisyonunun idealizm eğiliminde olmasının mesleki uygulamalarıyla ilgili etik karar verme sürecini olumlu yönde etkileyeceği söylenebilir.
Anahtar Sözcükler: Ebelik, ebelik eğitimi, etik eğitim, etik pozisyon