Türk Müziğinde Taksim Kavramı Ve Örnekleriyle Analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Devlet Konservatuvarı, Türk Müziği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet Emre Kartal

Danışman: Enver Mete Aslan

Özet:

Türk müziğinde doğaçlama yöntemiyle icra edilen taksim formu farklı başlıklar altında incelenir, icra edilir ve üslup açısından farklı sınıflara ayrılabilen bir türdür. Bu formu icra etmek isteyen icracılarda makam bilgisi, bestecilik yeteneği ve çalgı hakimiyeti gibi kriterlerin olması ve bu kriterlerin bir arada kullanılabiliyor olması gerekmektedir. Bu çalışmada taksim formu ve bu formun türleri ile ilgili muhtelif kaynaklardan toplanmış olan tanım ve görüşlere, taksim türlerinden seçilmiş kayıtların notalarına ve analizlerine yer verilmiştir.

 

            Taksim formu ile ilgili bilgiler toplanırken yayımlanmış ansiklopedi, kitap, tez, makale gibi kaynaklar taranmış olup bu kaynakların yanı sıra kişisel görüşmelerde elde edilen bilgilere de yer verilmiştir. Taksim formu öğrenmek isteyen icracıların Türk müziğindeki ve dünyanın farklı coğrafyalarındaki diğer doğaçlama türleri hakkında fikir sahibi olmalarının yararlı olacağı düşünüldüğü için farklı doğaçlama türlerinin de tanımlarına yer verilmiştir.

 

            Notaya alınan taksim türleri seçilirken icracıların farklı enstrümanlar icra ettiği göz önünde bulundurularak farklı çalgı ve farklı makamların olduğu kayıtlara yer verilmiştir. Seçilen kayıtların daha önce notaya alınmamış kayıtlar olmasına dikkat edilmiş olup analizleri yapılırken makamsal seyir yapısının ve ilgili taksim türü tavrının işleniş şeklinin detaylıca analizi yapılmıştır.

 

            Taksim formunun ve bu formun türlerinin detaylı tanımlarına ve verilen örneklerin detaylı analizlerine yer verilen bu çalışmanın taksim formu çalışmak isteyen icracılar için yazılı bir kaynak oluşturacağı düşünülmektedir.