Acil Serviste Mental Durum Değişikliği Olan Yaşlı Hastalarda Deliryumu Taramak İçin 4 'A's Testin Tanısal Değerliliği


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HATİCE ANMAK

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Murat Pekdemir

Eş Danışman: Aslıhan Özlem Polat Işık

Özet:

Amaç: Deliryum, mental durum değişikliği (MDD) neden olan akut nöropsikiyatrik sendromlardan biridir. Morbidite ve mortalite ile ilişkilidir. Bu çalışma, acil servise başvuran MDD'li yaşlı hastalarda deliryumun saptanmasında 4 'A's testin (4AT) tanısal değerini belirlemeyi amaçlamıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma tek merkezli, prospektif ve gözlemsel bir çalışmadır. Acil servise mental durum değişikliği, ajitasyon, halüsinasyon, stupor, konuşma veya hareketlerde yavaşlama, uyanıklık veya oryantasyon bozukluğu, uyku bozukluğu ile başvuran, mRASS'ı 0'dan farklı olan 65 yaş üstü hastalar çalışmaya dahil edildi. Dışlama kriterleri: mRASS 0, travma sonrası MDD, GKS <12, konuşma bozukluğu ve sağırlık, Türkçe bilmeyen, çalışmaya katılmayı kabul etmeyen. Dahil edilen hastalar acil servis hekimleri tarafından 4AT testi, psikiyatrist tarafından altın standart olan DSM-5'e göre değerlendirdi. Birincil sonuç, deliryumlu hastalarda 4AT'nin tanısal değerliliğiydi. İkincil sonuç, hasta özelliklerinin deliryum ile ilişkisiydi. Bulgular: Toplam 74 hastanın ortanca yaşı 79 (IQR:12), %51'i erkekti. 44 (%59,5) hastada hipertansiyon mevcuttu. 20 (%28,2) hasta serebrovasküler hastalık tanısı aldı, 29 (%39,2) hasta takibinde taburcu edildi, 45 (%60,8) hastada kötü sonlanım saptandı. DSM-5 kriterlerine göre 26 (%35,1) hastada deliryum saptandı. Deliryum teşhisinde 4AT için 0.8 duyarlılık, 0.4 özgüllük, 0.42 PPD ve 0.8 NPD tespit edildi. Hasta özellikleri ile deliryum gelişimi arasında anlamlı bir ilişki yoktu. Sonuç: 4AT, acil serviste mental durumu değişmiş hastalarda deliryum dışlanması için hızlı ve kullanışlı bir araçtır. Anahtar Kelime: deliryum, yaşlı hasta, acil servis, 4AT