Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLTEN YENER
Danışman: Kenan Acar
Özet:
Bu çalışmada
Türkçenin 1970-1990 arasındaki söz varlığının, toplumun dilinin Türk
edebiyatına nasıl yansıdığını Hasan Kayıhan’ın romanlarıyla ortaya konmaya çalışılmıştır.
Hasan Kayıhan’ın
Gurbet Ölümleri, Yoklar ve Zincir romanlarındaki söz varlığı incelenirken
öncelikle kelimeler fişlenerek tespit edildi. Elde edilen verilerin
sınıflandırmasında temel odak noktasının insan olması gerektiği düşüncesinden
hareketle, insanın organları başta olmak üzere insanın temel ihtiyaçları;
yiyecek, içecek, giyinme, barınma gibi kavramlar, aile ve akrabalık adları,
maddi ve manevi kültürü içine alan kavramlar dikkate alınmıştır. Devamında
bitkiler, hayvanlar, coğrafya, özel adlar; ülke- devlet, bölge, kıta, il ilçe,
şehir vb. yerleşimler, sosyal- siyasi hayat ve tarih ile ilgili kavramlar;
kelime türleri olarak zamirler, sıfatlar, zarflar, edatlar, bağlaçlar, ünlemler
yer almaktadır.
Özel Kategoriler
başlığı altında söz varlığı denilince aslında akla gelen ilk unsurlardan
deyimler, atasözleri, kalıplaşmış ifadeler, ikilemeler, yansıma sözler, kaba
konuşma, hakaret, halk dili, eskimiş, teklifsiz konuşma, mecazlar ve yazara
özgü kelimeler incelenmiştir.
Çalışmada her
bir kelime her romandan sadece iki kez alıntılanmıştır. Öte
yandan incelemede madde başları koyu yazılarak romanların kısaltılmış adıyla
birlikte sözün geçtiği sayfa numarası köşeli parantez içinde roman kısaltması
ile (sayfa numaraları arasına / işareti getirilerek) verilmiştir: Gülten [Y./22, 32] vb.
Bu çalışmada
elde edilen somut veriler, Hasan Kayıhan’ın romanlarında çoğunlukla millî ve
toplumsal konuları ele aldığını, gurbetçilik realitesini işlerken Almanca
kelimelere ağırlık vererek kişinin kimlik bunalımını etkili bir şekilde
işlediğini göstermektedir. O dönemde ülkedeki sosyal ve siyasal olaylarla köy
ilişkilerini birbirine bağlamada başarılıdır. Kayıhan, romanlarında başta
geçmiş siyasî olayların kötü bir mirası olan sağ sol çatışması olmak üzere
döneminin siyasi ve sosyal kargaşasınını romanlarının söz varlığı aracılığıyla
en başarılı şekilde yansıtmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Hasan Kayıhan,
Gurbet Ölümleri, Yoklar, Zincir, roman, söz varlığı.