İSTANBUL İLİ OLTA BALIKÇILIĞININ GENEL DURUMU: TUZLA, PENDİK, KARTAL, KARAKÖY SAHİLLERİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMRE ÇİFTÇİ

Danışman: Hamdi Aydın

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırma, İstanbul ilinde sportif/amatör olta balıkçılığı ile ilgilenen bireylerin sosyo-demografik özelliklerini, balıkçılığa ilişkin tutum ve davranışlarını, yasal düzenlemelere dair farkındalık düzeylerini ve çevresel yaklaşımlarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada ayrıca katılımcıların balıkçılık faaliyetlerine ayırdıkları zaman, kullandıkları ekipman ve yem türleri, avladıkları balık türleri ile örgütlü yapılara katılım durumları da analiz edilmiştir. Bu bağlamda araştırma, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde sportif balıkçılık kültürünün mevcut durumu hakkında nicel veri sunmayı hedeflemektedir.

Araştırma tarama (betimsel) model temelinde yürütülmüş olup, veriler 256 katılımcıdan yapılandırılmış anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiş; frekans ve yüzde dağılımları hesaplanarak pasta grafiklerle görselleştirilmiştir. Çalışmada kullanılan anket, demografik soruların yanı sıra balıkçılık alışkanlıkları, harcama kalıpları, yasal belge durumu, örgütlü katılım ve çevresel bilinç gibi çok boyutlu yapılar içermektedir.

Araştırma bulgularına göre, sportif olta balıkçılığıyla ilgilenen bireylerin çoğunluğu erkek (%73,8) ve 41–60 yaş aralığındaki (%37,9) bireylerden oluşmaktadır. Katılımcıların %91,8’i amatör balıkçı belgesine sahip olduğunu belirtmiş ve %94,1’i belge zorunluluğunu desteklediğini ifade etmiştir. Katılımcıların tamamı küçük boy balıkları suya geri bıraktığını beyan etmiş; bu durum çevresel etik konusundaki duyarlılığı yansıtmaktadır. Ayrıca katılımcıların yalnızca %25’i bir balıkçılık derneğine üyedir; bu durum, örgütlü yapıların hâlâ sınırlı düzeyde ilgi gördüğünü ortaya koymaktadır. Yıllık yem ve ekipman harcamalarının çoğunlukla 2000 TL ve üzeri olduğu tespit edilmiş; bu durum sportif balıkçılığın ekonomik boyutunu da vurgulamaktadır.

Sonuçlar, İstanbul özelinde sportif balıkçılığın önemli ölçüde kurumsallaştığını, çevresel ve yasal bilinç düzeyinin görece yüksek olduğunu göstermektedir. Ancak örgütlü katılım, bölgesel dengesizlikler ve kadın temsili gibi konularda gelişime açık alanlar mevcuttur. Bu doğrultuda çalışma hem uygulayıcılara hem politika yapıcılara hem de akademik alana yönelik çok boyutlu öneriler sunmaktadır.