Sınıf öğretmenlerinin bilgi işlemsel düşünmeye yönelik farkındalık ve deneyimlerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojisi Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hatice Cücü

Danışman: Funda Dağ

Özet:

Tez No: 887898

Bu araştırmanın amacı; sınıf öğretmenlerinin anlayış, uygulama ve bakış açıları çerçevesinde ilkokul düzeyinde bilgi işlemsel düşünmenin (BİD) ve BİD öğretimine yönelik deneyimlerinin ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgubilim) deseni ve çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Bu kapsamda hazırlanan "Katılımcı Belirleme Formu" ile BİD eğitimi almış veya bu konuda kendini geliştirmiş, uygulama yapan/yapmakta olan sınıf öğretmenlerine ulaşılmıştır. Araştırmada ölçüte uyan ve gönüllü olarak araştırmaya katılmayı kabul eden 37 sınıf öğretmeni ile çevrimiçi ortamda, bireysel yapılan görüşmelerde "Katılımcı Bilgi Formu ve Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu" kullanılarak veri toplanmıştır. Araştırmada verilerin analizinde MAXQDA içerik analizi programı kullanılarak önce betimsel analiz ardından tematik analiz gerçekleştirilerek 5 ana tema ortaya çıkarılmıştır. Araştırmanın sonucunda; sınıf öğretmenlerinin bilgi işlemsel düşünmeye mesleki gelişimlerini sağlamak üzere içsel bir motivasyonla ve öğretimi zenginleştirme ihtiyacı neticesinde yöneldikleri belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin BİD kavramları ve becerileri konusunda oldukça sınırlı bilgiye sahip oldukları, BİD konusunda daha çok kişisel öğrenme deneyimiyle gelişim sağladıkları ve BİD uygulamaları yaparken çeşitli zorluklar yaşadıkları belirlenmiştir. Bununla birlikte, sınıf öğretmenlerinin mesleki sorumluluklarının etkisiyle BİD uygulamalarına devam edecekleri ve bu konuda oluşabilecek değişimlere yönelik farkındalık geliştirdikleri tespit edilmiştir. Bu bulgular neticesinde ilkokullarda sınıf öğretmenlerine sağlanacak mesleki gelişim programlarının BİD uygulamalarının niteliksel gelişiminde ve sürdürülmesinde en önemli faktör olduğu sonucuna varılmıştır. Son olarak sınıf öğretmenlerinin bilgi işlemsel düşünmeye yönelik deneyim ve uygulamalarının derinlemesine incelendiği araştırmada "BİD Sonuç Çerçevesi" ortaya çıkarılmıştır. Çerçeve yönelme, bilgi, uygulama, gelişim ve bakış açısı olmak üzere araştırmada ortaya çıkan temalar ve kodlar neticesinde oluşturulmuştur. Araştırmanın sonuçları ve ortaya çıkarılan "BİD Sonuç Çerçevesi" göz önünde bulundurularak araştırmacılara, politika yapıcılara ve uygulayıcılara öneriler sunulmuştur.