Dijital haber metinlerinde yer alan bebek terki haberlerinin toplumsal cinsiyet açısından incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SETENAY HASRET ARSLAN

Danışman: Osman Nejat Akfırat

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bebek terki tarih boyunca var olmuş, hemen hemen her toplumda görülmüş ve varlığını günümüze kadar sürdürmüş önemli bir toplumsal sorundur. Ancak bu sorunla ilgili yeteri kadar araştırma bulunmamakta, veri yetersizliği bu alanda çalışmalar yapılmasını güçleştirmektedir. Bu araştırmanın amacı; dijital haber metinlerinde yer alan haberler aracılığıyla bebek terki vakalarına dair bilgileri ortaya koymak ve bu haberlerin içeriklerini toplumsal cinsiyet açısından değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda; hurriyet.com, haberturk.com, sabah.com, sozcu.com haber siteleri örneklem olarak belirlenmiş; 2013-2021 yılları arasında bu haber sitelerinde yayınlandığı tespit edilen 741 bebek terki haberi doküman analizi yöntemiyle incelenmek üzere araştırmaya dahil edilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda ulaşılan 282 bebek terki vakası nicel içerik analizi yöntemiyle; dört haber sitesinde de ortak olarak yayınlandığı tespit edilen 80 bebek terki haberi ise karşılaştırmalı olarak nitel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda her yıl ortalama 31,3 bebeğin terk edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu bebekler içerisinde en riskli grubun yenidoğanlar (%84) olduğu görülmekle beraber, bebeklerin en fazla kamuya açık alanlarda terk edildiği ve vakalarda ilk sırada belirtilen terk nedeni olarak belirtilen durumun “evlilik dışı ilişki/bekar ebeveynlik” olduğu ortaya çıkmıştır. Bulgular, terkin en fazla anneler (%35,8) tarafından gerçekleştirildiğini ve ebeveynlerin büyük çoğunluğunun 18-25 yaş aralığında olduğunu göstermektedir. Haberlerin içeriklerine bakıldığında ise; haber sitelerinin büyük oranda kadınları ön plana çıkardığı, olumsuz nitelemelerin annelere karşı daha fazla kullanıldığı, bazı haberlerde babanın adının dahi geçmediği ve hiçbir görselde babanın tek başına fotoğrafına yer verilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Genel olarak değerlendirildiğinde haber sitelerinin toplumsal cinsiyet açısından birbirinden farklı politikalar izlemediği ve bu konuda olumsuz bir tutum sergilediği tespit edilmiştir