Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEVKİ YAVUZ YILMAZ
Danışman: Gül İlbay
Özet:
1. Amaç: Bu çalışmanın amacı genetik epilepsili WAG/Rij ırkı sıçanlarda alkol kullanımının
etkilerini incelemek ve Wistar ırkı sıçanlarla alkol tüketimi ve alkol tercihlerinde fark olup
olmadığını araştırmaktır.
2. Yöntem: Alkol alımı ve tercihlerin değerlendirilmesinde 2 şişeli seçenek yöntemi
kullanılmıştır. Bu yöntemde şişelerin birinde şebeke suyu diğerinde ise %10’luk etanol çözeltisi
bulunmaktadır. Çalışma sürekli erişim ve aralıklı erişim olmak üzere 2 süreci kapsamaktadır.
Sürekli erişimde alkol çözeltisi ve su içeren 2 şişe 21 gün boyunca kafeste sürekli tutulmuştur.
Her gün saat 11.00 ve 13.00 arasında hayvanlar ve şişeler tartılarak alkol, su tüketimi ve ağırlık
değişimi ölçmüştür. Bu verilere göre de tercih ve alkol alımı hesaplanmıştır. Tercih hesabı
yapılırken alkol tüketimi toplam sıvı tüketimine bölünüp 100 ile çarpılmıştır. Alım hesabında
ise mutlak alkol tüketimi hesaplanmıştır. Tüketilen alkol miktarı hazırlanan çözelti yüzdesi olan
0.1 ile çarpılıp kilogram olarak hayvan tartısına bölünerek alım hesaplanmıştır. Aralıklı erişim
sürecinde ise alkol şişesi pazartesi çarşamba ve cuma günleri 24 saat olacak şekilde kafeslere
konulmuştur. Bu günlerdeki alkol tüketimi ölçülerek sürekli alımdaki yöntemle alım ve tercih
hesabı yapılmıştır. Nöbetlerin değerlendirilmesinde anahtar sesi yöntemi kullanılmıştır. Alkol
alımlarının kesilmesini takip eden 24 saat içerisinde hayvanlar teker teker şeffaf kafeslere
alınarak 1 dakika süre boyunca anahtar sesine maruz bırakılmış ve nöbet aktiviteleri
değerlendirilmiştir. Ağrı eşiklerindeki değişimin takibi için hot plate modeli kullanılmıştır. 55
santigrat derece sıcaklığa ayarlanan hot plate sistemi üzerine hayvanlar bırakılarak ayak yalama
ya da zıplamaya kadar geçen süreler değerlendirilmiştir. Alkol intoksikasyonunun
değerlendirilmesi ise LORR metodu ile gerçekleştirilmiştir. İntraperitoneal alkol enjeksiyonu
sonrası RR kaybına uğrayan hayvanlar sırt üstü yatırılmış ve 1 dakika içinde hayvanların peş
peşe 2 kez 4 ayak üstü pozisyona geçiş süreleri ölçülmüştür. SWD aktivitesi takibi amacıyla
hayvanların beyinlerine yerleştirilen elektrotlar yardımıyla EEG ölçümleri gerçekleştirilmiştir.
3. Bulgular: Geç adolesan grupta sürekli erişim sürecinde alkol alımında WAG/Rij ırkı daha
fazla alkol tüketmekle beraber p değeri 0.05 ten küçük değildir. Tercih sonuçları ise istatistiksel
v
olarak anlamlı olup WAG/Rij ırkı daha fazla alkol tercih etmiştir. Geç adolesan aralıklı erişim
sürecinde ise hem alkol tüketimi hem de tercihte istatistiksel olarak WAG/Rij ırkı daha fazla
alım ve tercihte bulunmuştur. Erişkin sürekli ve aralıklı erişim süreçlerinde Wistarların alkol
tercihi istatistiksel olarak daha fazladır. Erişkin grubunun alkol alımı istatistiksel olarak anlamlı
olmamakla birlikte değerler Wistar ırkı için daha yüksektir.
4. Sonuç: Alkol alımı sadece geç adolesan aralıklı erişim grubunda anlamlı olarak ırksal
farklılığa sahipken, alkol tercihlerinde tüm gruplarda istatistiksel anlamlı fark bulunmuştur. Geç
adolesan gruplarda tercihte WAG/Rij ırkı daha yüksek tercih yüzdesine, erişkin grubunda ise
Wistar ırkı daha fazla tercih yüzdesine sahiptir. WAG/Rij ırkı için ilerleyen süreçte epilepsinin
daha fazla belirginleşmesi ve buna bağlı depresyon, anne bakımının WAG/Rij ırkında daha az
olması ile sosyal izolasyon bu sonuçların oluşmasında göz önünde bulundurulmalıdır.