Bulanık Mantık yaklaşımının madde seçiminde kullanılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KÜBRA ÇETİNER KOÇ

Danışman: Fatih Kezer

Özet:

Bu çalışmada test geliştirme adımlarından biri olan madde havuzundan madde seçim işlemi, çok kriterli belirsizlik içeren karar problemi olarak ele alınıp bulanık TOPSIS ve bulanık VIKOR yöntemleri ile gerçekleştirilmiş ve bu iki yöntemin benzerlik ve farklılıkları üzerinde durulmuştur.

Yöntemlerin uygulanması için simülasyon verileri oluşturulmuş ve değerlendirme komitesinde yer alan beş uzman adına havuzdaki maddeler, kazanıma uygunluk, madde ayırt ediciliği ve madde güçlüğü kriterleri altında dilsel değişkenler kullanılarak değerlendirilmiştir. Dilsel değişkenler üçgen bulanık sayılara dönüştürülerek bulanıklaştırılmıştır.

Değerlendiricilerin kriterlere ilişkin değerlendirmeleri, kriterlerin önem ağırlıkları ve her uzmanın alternatifler hakkındaki görüşleri birleştirilerek bulanık karar matrisi oluşturulmuştur. Elde edilen matris üzerinden bulanık TOPSIS yöntemi ile yakınlık katsayıları ve bulanık VIKOR yöntemi ile karar indeksi hesaplanarak alternatif maddeler sıralanmıştır. İki yöntem sonucunda belirlenen en iyi maddenin aynı olduğu ve sıralamada yer alan diğer maddeler kontrol edildiğinde seçilen maddelerin büyük oranda benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir.

Yöntemlerin madde seçim problemine kolayca uygulanabilir olduğu, karar alma sürecinin içerdiği belirsizlik ve objektiflik probleminin çözümünde bilimsel temellere dayalı çözüm arayışı öne sürdüğü sonucuna ulaşılmıştır.