Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DENİZ METİN
Danışman: Ersoy Kelebekler
Özet:
Güç elektroniği devreleri,
anahtarlamalı güç kaynakları olarak ifade edilen DC-DC dönüştürücüler,
elektronik cihazlar, doğal yollarla elektrik şebekesine yayılım yapabilen
kaynaklar ( yıldırım gibi ) ya da insan yapımı diğer elektrik ve elektronik
bileşenler şebeke hattında elektriksel gürültü bileşenlerine sebep
olmaktadırlar. Bu gürültü bileşenlerinin bastırılması genel olarak elektrik
şebekesinin verimliliği ve güvenli çalışması açısından önemlidir. Bu sebeple elektriksel
gürültünün bastırılması için filtre devre tasarımı gerekmektedir. Gerçekleştirilen
tez çalışmasında iletilen gürültü bileşenlerinin bastırılması için filtre devre
tasarımı gerçekleştirilmiştir. Yükseltici topolojisi örneği olan BOOST DC-DC
dönüştürücüsü tasarlanmıştır. Tasarlanan yükseltici devresi 5V giriş gerilimini
yaklaşık 12V çıkış gerilimine dönüştürecek şekilde tasarlanmıştır. Devrenin simülasyonu Ltspice programı ile
gerçekleştirilmiştir. İletilen gürültü değerlerinin simülasyonunun
yapılabilmesi için kaynak tarafına LISN eşdeğer devresi eklenmiştir. Filtresiz
gürültü simülasyon ölçümleri alınmıştır. Gürültü değerleri LISN eşdeğer devresi
üzerinden alınmıştır. Grafik değerleri EN55032 standartlarına göre
değerlendirilmiştir. Dönüştürücü devresine uygun filtre tasarımı yapılıp filtre
devresi eklendikten sonra gürültü simülasyon değerleri alınmıştır. Gürültü
değerlerinin EN55032 standardına uygun olup olmadığı gözlenmiş ve tasarlanan
filtre devresinin işlevi değerlendirilmiştir. Tasarlanan BOOST devresinin
gerçekte de filtresiz gürültü değerleri laboratuvar ortamında ölçülerek ilgili
standarda uygunluğu tartışılmış ve filtre eklenerek filtre devresinin
performansı gözlenmiştir. Grafik sonuçları, filtre devresinin LT1070 entegresi
ile tasarlanan BOOST devresinin ilettiği gürültüyü, EN55032 standardının
belirttiği limit değerlerinin altına indirdiğini göstermiştir.