BİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNE BAĞLI KADIN SPOR VE EĞİTİM MERKEZİNE DEVAM EDEN KADINLARDA YEME BAĞIMLILIĞI DURUMU VE YEME BAĞIMLILIĞI İLE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZEYNEP BEYZA SOYDAŞ

Danışman: Ahmet Alp Aker

Özet:

Kadınlarda Yeme Bağımlılığı Durumu ve Yeme Bağımlılığı ile İlişkili Faktörler


Amaç: Yeme bağımlılığı, son zamanlarda popülerleşen bir kavram olarak karşımıza
çıkmaktadır. Yeme bağımlılığı durumu çeşitli faktörlerden etkilenmektedir. Bu çalışma
kadınlarda yeme bağımlılığı durumu ve yeme bağımlılığıyla ilişkili faktörlerin belirlenmesi
ile araştırma sonuçlarına göre çözüm önerileri getirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir.


Yöntem: Kocaeli Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan
onay (2019/22.10) ve çalışmanın yürütüldüğü kurumdan izin alınmıştır. Çalışma
06.01.2020-14.02.2020 tarihleri arasında Kocaeli Büyükşehir Belediyesine bağlı bir spor
merkezinde gerçekleştirilmiştir. 18-65 yaş arası toplam 206 kadın araştırmaya katılmıştır.
Katılımcılara kişisel bilgi formu, Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği (YYBÖ) ve Kişisel İyi Oluş
İndeksi-Yetişkin Türkçe Formu uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS 22
istatistik paket programı kullanılmıştır.


Bulgular: Kadınların %14,1’inde yeme bağımlılığı saptanmıştır. Katılımcıların aşırı yeme
isteği uyandırdığı ve/veya aşırı yemekten dolayı sorun yaşadıkları yiyecekler sıralandığında
en çok çikolata/gofret, ikinci sırada pasta/kek, üçüncü sırada ise ekmek gelmektedir. Yeme
bağımlılığı durumu ile yaş grupları, medeni durum, çocuk sahibi olma durumu, eğitim
durumu, çalışma durumu, ekonomik durum, BKİ ve ailede kilolu birey bulunma durumu
arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0,05). Katılımcıların günlük
ortalama televizyon izleme süreleri, ev dışında yemek yeme sıklığı, zayıflama diyeti yapmış
olma durumu ve duygusal durumlarındaki değişimlerin beslenmelerini etkileme durumu ile
yeme bağımlılığı durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç bulunmuştur
(p<0,05). Kadınların yeme bağımlılığı durumu ile uyku öncesi yemek yeme alışkanlığı ve
uykudan kalkıp yemek yeme alışkanlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık
saptanmıştır (p<0,05). Katılımcıların duygusal durumlarındaki değişimlerin beslenmelerini
etkileme durumu ile yeme bağımlılığı durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir
farklılık bulunmuştur (p<0,05). Katılımcıların kişisel iyi oluş ölçeğinden aldıkları puan ile
yeme bağımlılığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0,05).


Sonuç: Yeme bağımlılığı yüksek lezzetli ve yüksek oranda işlenmiş gıdaların tüketimiyle
öne çıkmaktadır. Yüksek işlenmiş gıdalar toplumda daha yaygın tüketildiği için özellikle bu
belirli gıda türlerine olan bağımlılığın obeziteye ve yeme bozukluklarına katkıda bulunacağı 
düşünülmektedir. Yeme bağımlılığı durumunu ve ilişkili faktörleri belirleyebilmek için dahakapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Yeme bağımlılığı, Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği, YYBÖ, Kişisel İyi
Oluş İndeksi