HASAT SONRASI ULTRAVİYOLE-A, B VE C RADYASYONU UYGULAMALARININ DEPOLAMA SÜRESİNCE SİYAH HAVUCUN KALİTE PARAMETRELERİNE ETKİSİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Yetiştirme ve Islahı Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GİZEM PARÇA

Danışman: Rezzan Kasım

Özet:

Bu tez çalışmasında Ereğli siyah havucuna hasattan sonra uygulanan yüksek dozda UV-A, UV-B ve UV-C ışınlamasının havuçların antosiyanin miktarı ile diğer biyokimyasal özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada siyah havuç köklerine UV-A, UV-B ve UV-C uygulama düzenekleri ile havuçların her iki yüzeyine toplamda 15 kJ/m2 radyasyon uygulandıktan sonra, havuçlar polietilen paketlere yerleştirilmiştir. Ambalajlanan havuçlar 10°C sıcaklıkta % 85 ve 90 oransal nem içeren soğuk depoda 42 gün süreyle muhafaza edilmiştir. UV ışını uygulanmayan havuçlar ise kontrol olarak değerlendirilmiştir. Deneme süresince havuçlarda haftalık aralıklarla; toplam antosiyanin miktarı (mg/kg TA), toplam çözünür fenol miktarı (mg KAE/100 mL), L*, a*, b* ve ho renk değerleri, suda çözünür toplam kurumadde (%) miktarı, fruktoz (mg/kg, glikoz (mg/kg) ve sakkaroz miktarı (mg/kg), elektrolit sızıntısı (%), meyve eti sertliği (N) ile ağırlık kaybı (%), analizleri ve ölçümleri yapılmıştır. Çalışmada UV uygulamaları toplam antosiyanin miktarı üzerinde önemli etkide bulunmamasına karşın en yüksek antosiyanin miktarı 49. günde UV-A uygulamasında 60,45 mg/kg olarak ölçülmüştür. Denemede UV uygulamaları toplam çözünür fenol (TÇF) miktarını 35 ve 42. günlerde önemli oranda arttırmış olup 35. günde en yüksek TÇF 490 mg/kg ile UV-C, 42. günde ise 471,5 mg/kg ile UVA uygulamasında ölçülmüştür. UV uygulamaları siyah havuçların L* değerini dolayısıyla parlaklığını önemli oranda arttırmıştır. Ayrıca UV uygulamaları siyah havuçların a* değerlerini azaltarak, b* ve ho renk değerlerini arttırarak havuçların rengini korumuştur. UV uygulamaları ayrıca SÇKM, fruktoz ve sakkaroz miktarını etkilememiş, glikoz miktarını ise kontrole göre UV-A, UV-B ve UV-C uygulamaları sırasıyla 1,8; 1,92 ve 1,94 oranında arttırmıştır. Çalışmada UV uygulamaları elektrolit sızıntısını ve ağırlık kayıplarını arttırmasına karşın meyve eti sertliğini etkilememiştir.