Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Yetiştirme ve Islahı Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GİZEM PARÇA
Danışman: Rezzan Kasım
Özet:
Bu tez çalışmasında Ereğli siyah havucuna
hasattan sonra uygulanan yüksek dozda UV-A, UV-B ve UV-C ışınlamasının havuçların
antosiyanin miktarı ile diğer biyokimyasal özellikleri üzerine etkilerinin
belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada siyah havuç köklerine UV-A, UV-B ve UV-C
uygulama düzenekleri ile havuçların her iki yüzeyine toplamda 15 kJ/m2 radyasyon
uygulandıktan sonra, havuçlar polietilen paketlere yerleştirilmiştir.
Ambalajlanan havuçlar 10°C sıcaklıkta % 85 ve 90 oransal nem içeren soğuk
depoda 42 gün süreyle muhafaza edilmiştir. UV ışını uygulanmayan havuçlar ise
kontrol olarak değerlendirilmiştir. Deneme süresince havuçlarda haftalık
aralıklarla; toplam antosiyanin miktarı (mg/kg TA), toplam çözünür fenol
miktarı (mg KAE/100 mL), L*, a*, b* ve ho renk
değerleri, suda çözünür toplam kurumadde (%) miktarı, fruktoz (mg/kg, glikoz
(mg/kg) ve sakkaroz miktarı (mg/kg), elektrolit sızıntısı (%), meyve eti
sertliği (N) ile ağırlık kaybı (%), analizleri ve ölçümleri yapılmıştır. Çalışmada
UV uygulamaları toplam antosiyanin miktarı üzerinde önemli etkide bulunmamasına
karşın en yüksek antosiyanin miktarı 49. günde UV-A uygulamasında 60,45 mg/kg
olarak ölçülmüştür. Denemede UV uygulamaları toplam çözünür fenol (TÇF) miktarını
35 ve 42. günlerde önemli oranda arttırmış olup 35. günde en yüksek TÇF 490
mg/kg ile UV-C, 42. günde ise 471,5 mg/kg ile UVA uygulamasında ölçülmüştür. UV
uygulamaları siyah havuçların L* değerini dolayısıyla
parlaklığını önemli oranda arttırmıştır. Ayrıca UV uygulamaları siyah
havuçların a* değerlerini azaltarak, b* ve ho renk
değerlerini arttırarak havuçların rengini korumuştur. UV uygulamaları ayrıca
SÇKM, fruktoz ve sakkaroz miktarını etkilememiş, glikoz miktarını ise kontrole
göre UV-A, UV-B ve UV-C uygulamaları sırasıyla 1,8; 1,92 ve 1,94 oranında
arttırmıştır. Çalışmada UV uygulamaları elektrolit sızıntısını ve ağırlık
kayıplarını arttırmasına karşın meyve eti sertliğini etkilememiştir.