Kanser hastası çocukların iyi hekim ve iyi hemşire tanımlarının etik değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF AŞIKLI

Danışman: Rahime Aydın Er

Özet:

Amaç: Bu tezin amacı kanser tanısı nedeniyle hastanede yatarak tedavi gören çocukların iyi hekim ve iyi hemşireye ilişkin görüşlerinin etik açıdan değerlendirilmesidir. Yöntem: Çalışma Mayıs-Kasım 2017 tarihleri arasında Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Çocuk Onkolojisi ve Çocuk Hematolojisi servislerinde kanser tanısı nedeniyle yatan çocuklarla niteliksel gömülü (grounded) teori yöntemi kullanılarak yürütüldü. Araştırmaya 7- 12 yaş arasında olan, en az 1 haftadır hastanede yatarak tıbbi tedavi ve bakım alan ve iletişim kurulabilen çocuklar dâhil edildi. Araştırma verilerin toplanmasında Çocuk Bilgi Formu ve Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanıldı. Çocukla yapılan görüşme sırasında "Çiz ve Yaz" tekniği kullanılarak çocuktan iyi hekim ve iyi hemşireyi anlatan resim yapmaları da istendi. Yazılı ve/veya ses kaydı olarak toplanan veriler açık, eksen ve seçici kodlama aşamaları ile değerlendirilerek analiz edildi. Bulgular: Çalışmamıza katılan 18 çocuğun %61,1'i erkek, %38,9'u kadındı. Yaşları 7 ile 12 arasında değişen çocukların yaş ortalamaları 9,7±1,8 yıldı. Hastalık süresi 15 gün ile 42 ay arasında değişen çocukların hastalık süresi ortalaması 6,0±9,3 aydı. %55,5'i lösemi tanısı nedeniyle hastanede yatan çocukların hastanede yatış süresi ortalaması 3,1±2,5 aydı. Çocuklar iyi hekim ve iyi hemşireyi sıklıkla iletişimle ilişkili güler yüzlü, iyi davranan, kızmayan, bağırmayan, kendisini anlayan; erdemlerle ilişkili hoşgörülü, dürüst, nazik, saygılı ve güvenilir; mesleki yeterlikle ilişkili bilgili, dikkatli ve hızlı; güvenlikle ilişkili maske takan ve temiz olan; kişisel ve fiziksel özelliklerle ilişkili çocukları seven, vatansever ve bakımlı tanımlarıyla ifade etti. Sonuç: Kanser tanılı çocukların iyi hekim ve iyi hemşire tanımlarının tıp ve hemşirelik profesyonellik projelerinde yer alan ölçütler ve çekirdek eğitim programlarında yer alan yeterliklerle benzerlik gösterdiği, hekim ve hemşirelerin etik yükümlülüklerini vurguladığı sonucuna ulaşıldı.

Anahtar Sözcükler: Tıp etiği, erdemler, iyi hekim, iyi hemşire