Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CANSU AKINCI
Danışman: Mustafa Çakır
Özet:
Kırılganlık ve kırılganlık özelinde kırılgan gruplar, henüz hiçbir uluslararası
metinde tam tanımına kavuşmuş olmasa da doktrindeki çeşitli görüşler ve yargı
kararları kapsamında içi doldurulmaya çalışılan kavramlardır. Her insan kırılgandır
ancak bazı insanlar daha fazla kırılgandır. İnsanın sahip olduğu bu özelliği de modern
insan hakları hukukunun bir getirisi olarak onu yasal düzen karşısında daha fazla
korunabilir kılmaktadır. Korunma ihtiyacı, yalnızca kırılgan olarak nitelendirilen
insanların ikincil örselenmeye maruz kalmalarını önlemeyi değil, aynı zamanda ceza
hukuku bağlamında da yargılama konusu olan olaydaki maddi gerçeğe uygun kararlar
verilebilmesine de zemin hazırlamayı amaçlamaktadır. Ancak korunma ihtiyacının
doğru muhataba yöneltilebilmesi için öncelikle kimlerin kırılgan statüsünde
değerlendirileceğinin tespiti elzemdir. Kırılganlık tespiti yapılırken insanların içinde
bulundukları psikolojik, sosyolojik, ekonomik ve diğer birçok koşulun bir bütün
halinde somut olayla birlikte değerlendirilmesi gerekir. Her olay özelinde bağlam
odaklı bir değerlendirilme yapılsa da çocuklar, aile içi şiddet gören kadınlar, zihinsel
engelliler, etnik ayrımcılığa uğrayan insanlar gibi grupların sık sık kırılgan olarak
nitelendirildiğine rastlamak mümkündür.
Bu tezde de ilk bölümde kırılganlık kavramının ve kırılgan grupların teorik
bağlamdaki gelişiminden ve çeşitli hukuki tartışmalardan yararlanılarak ana çerçevesi
çizilmeye çalışılacaktır. Daha sonra ikinci bölümde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
içtihatları ışığında kırılgan grupların nasıl değerlendirildiği ve hangi grupların bu
statüye dahil edildiği irdelenecektir. Üçüncü bölümde ise güncel ceza hukuku
sistemimizde kırılgan gruplara yönelik yapılan yasal düzenlemeler, bunların
uygulamadaki yansımaları ve karşılaşılan sorunlar incelenecek; son olarak da mevcut
uygulamaya ilişkin eleştiriler ve öneriler ışığında çalışmada anlatılan konular
tartışılacaktır.
Anahtar Sözcükler: Kırılganlık, Kırılgan Gruplar, Kırılgan Mağdur, Adli
Görüşme Odaları, Çocuk İzlem Merkezleri