YALOVA-ÇINARCIK BÖLGESİNİN MANTIKSAL REGRESYON, FREKANS ORANI VE UYGUNLUK MODELİ İLE HEYELAN DUYARLILIK ANALİZİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kocaeli Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZELİHA TAŞ

Danışman: Özkan Coruk

Özet:

YALOVA-ÇINARCIK BÖLGESİNİN MANTIKSAL REGRESYON, FREKANS ORANI VE UYGUNLUK MODELİ İLE HEYELAN DUYARLILIK ANALİZİ

Yamaç duraysızlığı sonucunda meydana gelen heyelan dünya genelinde gerekli önlemler alınmadığında ağır sonuçlara neden olan doğal afetlerden biridir. İnceleme alanı aktif bir heyelan bölgesi olan Yalova’nın Çınarcık bölgesindedir. Yaklaşık 11 km2 alan içinde yapılan inceleme sonucunda bölgenin heyelan duyarlılık haritasının oluşturulması için Mantıksal Regresyon (MR), Frekans Oranı (FR) ve Uygunluk Modeli kullanılmıştır.

Heyelan duyarlılık analizlerinde kullanılmak üzere jeoloji, eğim, yağış, arazi kullanımı, sayısal yükseklik modeli, bakı, yollara uzaklık ve faya uzaklık olmak üzere 8 parametre belirlenmiştir. Analiz yöntemleri için belirlenen parametrelerin etki ağırlıkları belirlenmiş ve inceleme alanının heyelan duyarlılık haritası elde edilen sonuçlara göre Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ortamında hazırlanmıştır. İnceleme alanındaki veriler %80 analiz ve %20 test verileri şeklinde ayrılmıştır. Yapılan analizler sonucunda Mantıksal Regresyon yöntemine göre inceleme alanının %5,41’i düşük, %10,32’si düşük, %31,22’si orta, %24,98’i yüksek ve %28,05’i çok yüksek riskli heyelan duyarlılık sınıfında yer almaktadır. Analizin doğruluk sonucu ise %78,8’dir. Frekans Oranı için ise inceleme alanının %30,8’i çok düşük, %14,48’i düşük, %4,5’i orta, %24,02’si yüksek ve %26,2’si çok yüksek heyelan duyarlılık sınıfında olup analizin doğruluk sonucu %64,4’tür. Uygunluk Modeli için ise %4,42’si çok düşük, %20,57’si düşük, %27,9’u orta, %23,42’si yüksek ve %23,67’si çok yüksek ve analizin doğruluk sonucu %69,7’dir.

Bu çalışma ile bölgenin heyelan bakımından duyarlılık analizi yapılmıştır. Bu analiz sonucuna göre inceleme alanının yaklaşık olarak %50’si yüksek-çok yüksek duyarlılık sınıfında yer almaktadır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre bu bölgeler için gerekli önlemlerin alınması ve yapılabilecek planlamalarda bu çalışmada elde edilen analizlerin dikkate alınması önerilir.

Anahtar Kelimeler: CBS, Frekans Oranı, Heyelan Duyarlılık Haritası, Mantıksal Regresyon, Uygunluk Modeli.