AKDENIZ 10th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES – November 2-5, 2023 –Kyrenıa, Girne, Kıbrıs (Kktc), 02 Kasım 2023, ss.1151-1165
Dünya çapında teknolojik ve ticari gelişmeler ile dünya ticaret hacminin her geçen gün artması
ve tedarik zincirinde meydana gelen gelişmeler deniz taşımacılığına talebi artırmaktadır.
Denizyolu taşımacılığının ise son dönemlerde en çok talep gören türü Konteyner
taşımacılığıdır. Konteyner taşımacılığı aynı zamanda karayolu, demiryolu ve havayolu
taşımacılığı ile bütünleşmiş bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Bu bütünleşmeler ile de
konteyner taşımacılığına olan talep artmakta ve konteyner limanlarının konteyner trafikleri her
geçen gün gerek deniz tarafında gerekse kara tarafında artmaktadır. Konteyner taşımacılığına
olan talebin artması, konteyner limanlarının büyümesine ve gelişmesine neden olmaktadır. Bu
büyüme ve gelişme yanında konteynerlerin hızlı ve uygun maliyetler ile limanlara ulaştırılması
ve limanlardan dağıtılması ihtiyacını doğurmaktadır. Konteynerlerin limanlara ulaştırılması ve
dağıtılmasında en çok kullanılan taşıma modeli ise karayolu taşımacılığıdır. Fakat son
dönemlerde artan enerji maliyetlerinden dolayı demiryolu taşımacılığına doğru çok güçlü bir
yönelim bulunmaktadır. Demiryolu taşımacılığı ile konteyner sevkiyatı, limanların tedarik
zinciri yönetiminde daha uygun maliyetler ile çok müşteriye ulaşma imkânı sağlamaktadır.
Demiryolu taşımacılığı ile konteynerler hızlı ve güvenli bir şekilde taşınarak taşıma maliyetleri
azaltılmakta ve son dönemlerde kamuoyu için oldukça önemli olan çevre dostu bir taşımacılık
türü olarak tercih edilmektedir. Bu nedenler ile limanlar demiryolu taşımaları için altyapı
yatırımlarına yönelmektedirler. Dünya çapında demiryolu ile konteyner sevkiyatı yapmakta
olan gelişmiş ülkeler ile mevcut durumları çalışmada gösterilmeye çalışılmıştır. Türkiye, Asya
ile Avrupa arasındaki stratejik konumu ile konteyner taşımacılığında önemli bir aktör
konumundadır. Türkiye'nin konteyner limanlarının demiryolu taşımacılığı ile entegre olma
çalışmaları devam etmektedir.
Bu çalışmada konteyner limanlarının demiryolu taşımacılığı ile konteyner sevkiyatı açısından
atılan adımlar incelenmiş olup SWOT analizi yöntemi ile mevcut durum analiz edilmeye
çalışılmıştır. Elde edilen verilerde demiryolu altyapısı yüksek maliyetler içermesi büyük bir
mali yük olarak görülmektedir. Önemli limanlara demiryolu bağlantıları ile karayollarındaki
harcanan zaman ve insan gücünce çok ciddi azalmalar olduğu bununda taşıma maliyetlerine
önemli etkileri olacağı görülmüştür.