Gemi İnsanlarında İş Stresinin İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde İş Aile Çatışmasının ve Lider Üye Etkileşiminin Rolü


Creative Commons License

Kaya S., Yorulmaz M.

INTERNATIONAL JOURNAL OF AFRO-EURASIAN RESEARCH (IJAR), cilt.9, sa.17, ss.68-92, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmanın amacı, deniz taşımacılığının önemli aktörlerinden olan gemi insanları yaşadıkları iş stresinin işten ayrılma niyetleri üzerindeki etkisinde iş-aile çatışmasının aracılık rolünün ve lider-üye değişiminin düzenleyici rolünün olup olmadığını incelemektir. Anket tekniği ile toplanan veriler SPSS (v22) programında Hayes (2019) tarafından geliştirilen Process macro (v3.4) eklentisinde Model 5, Bootstrap tekniği 5000 örneklem seçeneği ve AMOS.22 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Gemi insanları gemi işletmelerinin başarısında oynadığı kritik rol ve personel devrinin yarattığı mali kayıplar göz önünde bulundurulduğunda, gemi insanları işten ayrılmalarına neden olan faktörlerin ve bu faktörler arasındaki ilişkilerin incelenmesi önem arz etmektedir. Yapılan analizler, iş stresinin gemi insanları işten ayrılma niyetleri üzerindeki etkisinde iş- aile çatışmasının aracılık rolünün ve lider-üye değişiminin düzenleyici rolünün anlamlı olduğunu göstermiştir. Bu çalışmanın, gemi insanları arasında işten ayrılma niyetini ele alan az sayıdaki çalışmadan biri olması ve araştırma değişkenleri arasındaki ilişkiyi bütünsel olarak ele alan ilk çalışma olması nedeniyle literatüre önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Gemi İnsanları, İş Stresi, İşten Ayrılma Niyeti, İş-Aile Çatışması, Lider- Üye Etkileşimi, Hayes Model 5.