HASTA REFAKATÇİLERİNİN HASTANEDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR VE HASTANE ORTAMINDAN ETKİLENME DURUMLARI

Elibol N., Doğan S.

V. ULUSAL HEMŞİRELİK KONGRESİ, İzmir, Türkiye, 2 - 04 Temmuz 1997, ss.150-162

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.150-162
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

HASTA REFAKATÇİLERİNİN HASTANEDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR VE HASTANE ORTAMINDAN ETKİLENME DURUMLARI

N.ELİBOL, Uzman Hemşire *; S. DOĞAN, Yard.Doç. Dr.**

*KOÜ Araştırma ve Uygulama Hastanesi, KOCAELİ

** C.Ü.Hemşirelik Yüksek Okulu, SİVAS


Amaç:

Bu çalışma hastanede hasta yanında refakatçi olarak bulunan bireylerin hastalarına yardım amacıyla yaptıkları uygulamaları ortaya koymak ve refakatçilerin hastane ortamından fiziksel, duygusal, sosyal olarak etkilenimlerini ve görevlilerden beklentilerini saptamak amacıyla yapılmıştır.

Gereç Ve Yöntem:

Araştırma C.Ü. Araştırma ve Uygulama Hastanesinin refakatçi uygulaması bulunan erişkin servislerinde yapılmıştır. Belirlenen servislerde en az üç gün süreyle refakatçi olarak kalan 80 hasta yakını araştırmanın örneklemini oluşturmuştur.

Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan görüşme formu aracılığı ile yüzyüze görüşülerek elde edilmiştir. Verilerin istatistiksel değerlendirmesinde yüzdelik ve ki-kare testi kullanılmıştır.

Bulgular Ve Sonuçlar:

Araştırma sonucunda refakatçilerin yarıdan fazlasının orta yaş grubunda, ilk yada ortaokul mezunu, kadın ve ev hanımı oldukları belirlenmiştir. Refakatçilerin % 67,5’i hastalarına fiziksel bakım sağlamak, % 7,5’i ise hastalarına duygusal destek olmak için hastanede bulunduklarını belirtmişlerdir.

Rafakatçilerin büyük çoğunluğu hastanın yemeğini yedirme (% 80), hareketlerine yardım etme (% 86.4), yatak çarşaflarını değiştirme (%88.7), giysilerini değiştirme (% 81), yatakta elini yüzünü, vücudunu silme (%76.3) gibi fizik bakım ve hijyen gereksinimlerine yönelik uygulamalar ile, hemşirenin istemi ile hastanın ilacını verme (%76.3), sıcak soğuk uygulama yapma (%75), masaj yapma (%52.5) gibi uygulamaları yaptıklarını ifade etmişlerdir.

Refakatçiler bu uygulamaları yaparken özellikle fizik bakım, hijyen ve duygusal destek olma aktivitelerinde hemşirelerden genellikle yardım almadıklarını, bununla birlikte hastanın ilaçlarını verirken, ateşini ölçerken, sıcak soğuk uygulama yaparken yardım alabildiklerini belirtmişlerdir.

Bunun yanında refakatçiler, hastanede hastalarına yardım etme sırasında kendi temel fizyolojik hijyen gereksinimleri içinde özellikle sağlıklı beslenme, uyku, hareket etme ve bireysel temizliğini sağlayabilme gereksinimlerini karşılayamadıklarını vurgulamışlardır.

Duygusal, ruhsal yönden ise refakatçilerin büyük bir bölümü, hastanede huzursuzluk, iç sıkıntısı, sinirlilik, mutsuzluk, ağlama isteği, bıkkınlık ve isteksizlik gibi anksiyete ve depresif duygulanım içinde olduklarını, sosyal yaşamlarıyla ilgili olarak da, çoğunlukla ailesini, çocuklarını özlediğini, merak ettiğini, aile düzenlerinin bozulduğunu ifade etmişler ve yarıya yakını da (%46.3) ekonomik durumlarının olumsuz etkilendiğini belirtmişlerdir. Ayrıca refakatçilerin çoğunluğu (%70) hastanede çeşitli sağlık sorunlarının ortaya çıktığını ifade etmişlerdir.

Refakatçiler, görevlilerin kendilerine genelde iyi davrandıklarını belirtmelerine rağmen %40’ı zaman zaman azarlandıklarını ve refakatçilerin tamamına yakını (%91.2) görevlilerin bireysel gereksinimlerini önemsemediğini bildirmişlerdir. Refakatçilerin %26.2’sinin görevlilerin daha anlayışlı ve saygılı olmalarını, %11.2’sinin de kendilerine daha fazla açıklama yapmalarını istedikleri ortaya konulmuştur.

Sonuçlara uygun önerilerde bulunulmuştur.