DÜŞÜK MALİYETLİ HAVAYOLLARI EKONOMİK KRİZDEN KAZANÇLI ÇIKABİLİR Mİ?

Yurtsever O., Erkin H. C.

1st International Congress on Aviation Management (ICAM 2021), Hatay, Türkiye, 9 - 11 Aralık 2021, ss.17

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Hatay
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.17
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Düşük maliyetli havayolları geçtiğimiz yirmi yılda Avrupa’da havayolu taşımacılığını derinden etkileyen faktörlerin başında gelmektedir. Avrupa’da 2000’lerin başından beri sürekli artan pazar payları günümüzde yüzde kırkı geçmiştir; yolcu sayısına göre en büyük havayolu Ryanair iken ilk onda beş düşük maliyetli havayolu yer almaktadır. Bu iş modelinin başarısının nedenlerini araştıran çalışmalar hava taşımacılığı literatüründe önemli bir yer kaplamaktadır. Yalın bir ürün, noktadan noktaya kısa uçuşlara dayanan bir ağ yapısı, yüksek uçak ve personel verimliliği maliyet odaklı bir şirket kültürüyle birleştiğinde karlı bir şekilde düşük fiyattan bilet satılabilmekte ve bu sayede talep artışı yaratılmaktadır. Başlıca düşük maliyetli havayolları, değişen rekabet şartları karşısında, maliyet avantajını koruyarak ürünlerini güncellemeyi ve geliştirmeyi başarmıştır. Bu çalışmada düşük maliyetli havayollarının ekonomik şoklara daha dayanıklı olduğu için ekonomik krizlerden pazar paylarını arttırarak kazançlı çıktıkları argümanını ele alınmıştır. Buna göre ekonominin yavaşlamasıyla birlikte yolcuların fiyat duyarlılığındaki artış, şirketlerin seyahat harcamasından tasarruf yapma isteği, havalimanlarında slot bulmanın kolaylaşması ve uçak fiyatlarında ve teslim sürelerinde avantajların ortaya çıkması finansal açıdan güçlü durumundaki düşük maliyetli havayollarına yaramaktadır. Çalışma kapsamında ilgili literatür taranmış ve Avrupa’da önde gelen düşük maliyetli havayollarının performansı ile bayrak taşıyıcı geleneksel havayollarınınki kıyaslanmıştır. Ulaşılan sonuçlar bu açıklamayı destekler niteliktedir.

Low cost or fare airlines have been the most potent force shaking up the European airline industry in the last two decades. Their market share, currently more than 40%, has been rising since the early 2000s in Europe; there are five low-cost carriers among the ten largest airlines by passenger numbers, Ryanair occupying the first place. The factors behind their success have been widely studied in the literature.  A no-frills product, point to point short-haul network, high aircraft and employee productivity when combined with an organizational culture totally focused on costs enable profitably offering very low fares to the market, which, in turn, stimulates demand. The most successful ones also manage to update/upgrade their product without significantly raising their costs in response to changing environment. In this study, we focus on the argument that low-cost airlines are more resilient to economic shocks, and thus, by raising their market share, benefit from economic slowdowns. Rising price sensitivity of passengers, companies’ urgency to trim travel budgets, and increasing availability of premium slots and cheaper aircraft might work in favor of financially strong low-cost airlines. We review the related literature and compare the performance of the leading low-cost airlines to major full-service airlines in Europe. We find strong support for the argument.