Akademik Veri Yönetim Sistemi
23. Uluslararası İstanbul Fen, Mühendislik, Mimarlık ve Matematik Bilimlerinde Bilimsel Araştırmalar Kongresi , İstanbul, Türkiye, 20 - 22 Kasım 2025, ss.461-470, (Tam Metin Bildiri)
Plastik kirliliği günümüzde yalnızca sucul ekosistemlerde değil, karasal ortamlarda da giderek artan bir çevre sorunu haline gelmiştir. Özellikle tarım alanlarında kullanılan plastik materyallerin zamanla parçalanarak mikro ve nanoplastiklere dönüşmesi, toprak kalitesini, su dengesini ve bitki gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. Plastikültür” kavramı, bitkilerin yetişmesi ve gelişmesinde gerekli olan belirli iklim koşullarını sürdürmek için kullanılan plastik materyallerin tarımda kullanımını ifade etmektedir. Modern tarım uygulamalarında poliolefin, polietilen, polipropilen, etilen-vinil, polivinil klorür ve asetat kopolimer gibi polimerler sera örtüleri, malç filmleri, sulama sistemleri, çeşitli taşıma kutuları, paketleme malzemeleri, netler ve silaj filmi yapımı gibi çeşitli uygulamalarda kullanılmaktadırlar. Yapılan başka bir çalışmada, 2008 (H1) ve 2017 (H5) yıllarından bu yana çilek üretiminde plastik malç uygulanan Konya ili Hüyük İlçesi tarım topraklarındaki plastik miktar ve türleri araştırılmıştır. Toprak örneklerinde plastikleri ekstrakte (ayırmak) etmek için NaCl (1.2 g cm-3) çözeltisi kullanılmıştır. Topraktaki plastik partikül sayıları on dört yıl boyunca plastik malç kaplaması yapılan toprakta 377.33 partikül kg-1 bulunurken, 5 yıl boyunca plastik malç kaplaması yapılan toprakta ise 75.53 partikül kg-1 belirlenmiştir. Atıksu çamurları tarım arazilerinde gübre olarak kullanıldığından dolayı içerisinde yer alan plastikler toprağa karışarak kirliliğe sebep olmaktadır. Bu arazilerde yetişen sebze ve meyvelerin içerisinde topraktaki plastiklerden dolayı zehirli maddeler yer almaktadır. Yapraklı bitkilerde plastik birikiminin daha az olduğu, köklü bitkilerde bu oranın daha çok olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları aynı zamanda plastik ürünler oluşturulurken içine eklenen kimyasalların endokrin ve büyüme gelişimini düzenleyen hormonları bozabileceğini göstermektedir. Plastikler kullandığımız kaplardan, yediğimiz yiyeceklerin içerisine kadar yer almaya devam edecektir ancak bizler bunları doğru atık yöntemi ve geri dönüşüm ile azaltabiliriz.