Akademik Veri Yönetim Sistemi
XI. ULUSLARARASI TURKCESS EĞİTİM VE SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ, Gaziantep, Türkiye, 18 - 20 Eylül 2025, cilt.1, ss.116, (Özet Bildiri)
Özet Bağlaçlar, metinlerin anlamsal ve yapısal bütünlüğünü sağlayan temel unsurlardan biridir. Bu nedenle Türkçeyi yabancı ya da ikinci dil olarak öğrenenler için bağlaç bilgisi önemli işlevler yüklenir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen B1 seviyesindeki öğrencilerin bağlaçların anlam ve kullanım özelliklerine ilişkin yeterliklerini incelemektir. Bağlaçların doğru kullanımı, öğrencilerin dil becerilerinin ve iletişimsel yeterliliklerinin bir göstergesi olacağından bu çalışmanın alana katkı sağlayacağı öngörülmektedir. Çalışmanın katılımcıları, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen B1 seviyesindeki öğrencilerdir. Katılımcı olması planlanan öğrenciler, farklı ana dillere (Arapça, İngilizce, Fransızca, Rusça vb.) ve kültürel geçmişlere sahiptir. Bu çeşitlilik, bağlaçların öğretiminde karşılaşılan zorlukların ve çözüm önerilerinin daha geniş bir perspektiften incelenmesine olanak tanıyacaktır. Veri toplama aşamasında araştırmacı tarafından hazırlanan Bağlaç Kullanım Düzeyi Belirleme Formu kullanılacaktır. Veri toplama aracının hazırlanmasında, ilk olarak öğretim programları ve ders kitapları incelenmiş, alanyazın taraması yapılmıştır. Bağlaçlar iki önerme arasındaki anlamsal ve dilbilgisel ilişkilerle ilgilidir. Bu çalışma, bağlaçların yalnızca anlamsal özellikleri ile sınırlandırılmıştır ve anlamsal sınıflama yapılmıştır (ekleyen, karşıtsal, nedensel ve zamansal bağlaçlar). Hazırlanan 37 maddelik form, alanda çalışan altı uzmana gönderilmiş ve uzmanlardan gelen değerlendirmelere göre düzeltmeler yapılmıştır. Ayrıca uzman görüşleri ile Kapsam Geçerlik İndeksi (KGİ) hesaplaması yapılarak 0,70’in altında puan alan 9 madde formdan çıkarılmıştır. Formdaki madde sayısı 28 olmuştur. Daha sonra form 20 madde olarak son halini almıştır. Hazırlanan ölçme aracı ile B1 düzeyi Türkçe öğrenen öğrencilerden veri toplanacak, verilerin çözümlenmesinde sıklık ve kategorisel çözümleme yolları izlenecektir. Bulgular, öğrencilerin bağlaçları kullanma becerilerine ilişkin sayısal sonuçları içerecek ayrıca öğrencilerin yaptıkları yanlışlar, nitel kategorilerle sunulacaktır.
Anahtar Sözcükler: Bağlaç, bağlayıcı, iletişimsel yeterlik, Türkçenin ikinci dil olarak öğretimi