INTERNATIONAL CONGRESS OF NEW HORIZONS IN SCIENCES (INCOHIS) 2024, İstanbul, Türkiye, 11 - 12 Mayıs 2024, ss.241-257
yapısal taşıyıcı sistemde ana, yardımcı ya da ara bağlantı elemanı olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı; çelik T-profillerin eksenel basınç etkisi altındaki temel sınır durumlarını tanımlayarak, “Çelik Yapıların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmelik”in (ÇYTHYEY) tanımlanan sınır durumları, bu tür elemanların tasarım esaslarına nasıl dahil ettiğini ortaya koymak ve ÇYTHYEY’deki tasarım esaslarını kullanarak Türkiye’de yaygın şekilde kullanılan HEA profillerden elde edilen yarım HEA kesitli T-profillerin farklı boylardaki tasarım basınç kuvveti dayanımlarını hesaplayıp pratik bir tasarım tablosunda sunmaktır. Bu amaçla çalışmada ilk olarak, eksenel basınç kuvveti etkisi altındaki T-profillerde gözlenen akma, eğilmeli burkulma, eğilmeli burulmalı burkma ve yerel gövde/başlık burkulması sınır durumları ele alınmış; bu sınır durumların ÇYTHYEY’de tasarıma nasıl dahil edildiği irdelenmiştir. Ardından, tipik bir T-profilin ÇYTHYEY’ye göre tasarım eksenel basınç kuvveti dayanımının nasıl hesaplanacağı adım adım gösterilmiş; benzer hesaplar farklı kesit ve burkulma boylarına sahip yarım HEA profiller için tekrarlanarak elde edilen dayanımlar tablolaştırılmıştır. Çalışmada, profil numarası 500’e eşit veya daha küçük olan HEA profillerden elde edilen T-profillerin eksenel basınç etkisi altındaki davranışlarının burkulma boyunun nispeten küçük olduğu durumlarda eğilmeli burulmalı burkulma, orta veya büyük olduğu durumlarda ise eğilmeli burkulma sınır durumu tarafından belirlendiği; profil numarası 500’den büyük olan HEA profillerden elde edilen T-profillerin ise basınç davranışlarında belirleyici olan genel burkulma sınır durumunun, burkulma boyundan bağımsız olarak, eğilmeli-burulmalı burkulma olduğu tespit edilmiştir.