Tiroidektominin Mandibular Kemik Mineral Dansitesi Üzerine Etkisinin Fraktal Analiz İle Değerlendirilmesi

Kuran A., Üzel A., Seki U., Çelik S., Sinanoğlu E. A.

27. TÜRK DİŞ HEKİMLERİ BİRLİĞİ ULUSLARARASI DİŞHEKİMLİĞİ KONGRESİ, Ankara, Türkiye, 26 - 29 Ekim 2023, ss.450

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.450
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

AMAÇ: Hipertiroidizm ve subklinik hipertiroidizmin, osteoporoz veya osteopeni için risk faktörleri oldukları bilinmektedir. Tiroidektomi sonrası uzun süreli tiroid stimüle edici hormonu (TSH) baskılayıcı tedavinin kemik mineral dansitesine (KMD) negatif bir etkide bulunduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmanın amacı, tiroidektomi yapılmış hastalarda TSH baskılayıcı hormona bağlı olası kemik değişiklerini mandibulada fraktal analiz ve morfometrik indeksler ile araştırmaktır.

GEREÇ VE YÖNTEM: 2021-2023 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine başvurmuş tiroidektomi hastalarının ortopantomografileri (OPG) ile cinsiyet ve yaş açısından eşleştirilmiş sağlıklı kontrol grubunun OPG’leri fraktal analiz (FA) ile değerlendirildi. Parsiyel tirodiektomi yapılmış ve TSH baskılayıcı ilaç kullanmayan hastalar çalışmaya alınmadı. FA, OPG’de mandibular kemik üzerinde ramusun üst kısmı, angulus, mental foramenin anterioru olmak üzere üç bölgede yapıldı. Ayrıca OPG’ler üzerinde morfometrik indeksler olarak; panoramik mandibular indeks (PMI), mandibular kortikal genişlik (MCW) ve Klemetti indeksi (KI) ölçümleri yapıldı. SONUÇlar student t test ve ki kare testi ile değerlendirildi.

AMAÇ: Hipertiroidizm ve subklinik hipertiroidizmin, osteoporoz veya osteopeni için risk faktörleri oldukları bilinmektedir. Tiroidektomi sonrası uzun süreli tiroid stimüle edici hormonu (TSH) baskılayıcı tedavinin kemik mineral dansitesine (KMD) negatif bir etkide bulunduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmanın amacı, tiroidektomi yapılmış hastalarda TSH baskılayıcı hormona bağlı olası kemik değişiklerini mandibulada fraktal analiz ve morfometrik indeksler ile araştırmaktır.

GEREÇ VE YÖNTEM: 2021-2023 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine başvurmuş tiroidektomi hastalarının ortopantomografileri (OPG) ile cinsiyet ve yaş açısından eşleştirilmiş sağlıklı kontrol grubunun OPG’leri fraktal analiz (FA) ile değerlendirildi. Parsiyel tirodiektomi yapılmış ve TSH baskılayıcı ilaç kullanmayan hastalar çalışmaya alınmadı. FA, OPG’de mandibular kemik üzerinde ramusun üst kısmı, angulus, mental foramenin anterioru olmak üzere üç bölgede yapıldı. Ayrıca OPG’ler üzerinde morfometrik indeksler olarak; panoramik mandibular indeks (PMI), mandibular kortikal genişlik (MCW) ve Klemetti indeksi (KI) ölçümleri yapıldı. SONUÇlar student t test ve ki kare testi ile değerlendirildi.

BULGULAR: Tirodektomi yapılmış 18 hastanın (15 kadın ve 3 erkek, ortalama yaş 45,72) FA değerleri ve kontrol grubu FA değerleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05). Benzer bir şekilde morfometrik indeksler PMI, MCW ve KI açısından kontrol grubu ile tiroidektomi hastaları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05). SONUÇ: Sonuçlarımıza göre tiroidektomi yapılmış olgular ve kontrollerine ait OPG’lerde trabeküler değişiklikleri ayırt etmek için FA ile yapılan değerlendirmede anlamlı farklılık tespit edilememiştir. Tiroidektomi hastalarında osteoporotik değişikleri ayırt etmedeki FA’nın potansiyelini araştırmak için daha geniş popülasyonlu çok merkezli çalışmalara ihtiyaç olabilir.

Anahtar Kelimeler: Fraktal; Panoramik; Tiroidektomi

INTRODUCTION: Hyperthyroidism and subclinical hyperthyroidism have been associated with osteoporosis or osteopenia. In addition, there are studies in the literature showing that long-term thyroid stimulating hormone (TSH) suppressive therapy after thyroidectomy has a negative effect on bone mineral density (BMD). The aim of this study was to investigate possible TSH-suppressing hormone-induced bone changes in the mandible of thyroidectomy Cases by fractal analysis and morphometric indices. MATERIAL AND METHOD: Orthopantomographic radiographs (OPGs) of thyroidectomy patients and age and sex matched healthy controls between 2021 and 2023 were retrieved from the database of Kocaeli University Faculty of Dentistry and analyzed by fractal analysis (FA). Patients with partial thyroidectomy and patients without TSH-suppressing drug usage were excluded from the study. FA was performed in three region of interest on the mandibular bone in the OPG: upper part of the rami, angulus, anterior mental foramen. Panoramic mandibular index (PMI), mandibular cortical width (MCW) and Klemetti index (KI) were also measured on the OPGs. RESULTS: There was no significant difference between the FA values of 18 thyroidectomized patients (15 females and 3 males, mean age 45.72 years) and the FA values of the control group (p>0.05). Similarly, no significant difference was found between the control group and thyroidectomy patients in terms of morphometric indices PMI, MCW and KI (p>0.05).

CONCLUSION: According to our results, FA is not a useful parameter to distinguish radiographic trabecular changes between thyroidectomy cases and controls. Multicenter studies with larger populations are needed to investigate the potential of FA in discriminating osteoporotic changes in thyroidectomy patients.

Keywords: Fractal; Panoramic; Thyroidectomy