KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERİN DIŞ BORÇ,CARİAÇIK SORUNU: TÜRKİYE ÖRNEĞİ


Creative Commons License

Bal O.

ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİ YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, sa.14, ss.1-22, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

Günümüzde ülke ekonomileri küresel bakış açısıyla ele alınmaktadır. Uluslararası sermaye, teknolojik gelişmişlik ve faktör akımlarını da hızlandırmıştır. Bu durum uluslararası ekonomik bağımlılığı ortaya koymuştur. İkinci Dünya savaşından sonra sanayileşmiş ülkeler, sanayi ürünlerinin ihracatını artırmakla meşguldü; 1970 li yıllarda petrol şokları, 1980li yıllarda borçlanma sorunları ortaya çıktı, 1990 larda küreselleşme ile birlikte çok kutuplu hale geldi. Yaşanan krizlerde IMF ve DB etkin müdahalelerde bulunmaya başladı, 2000 li yıllarda borçlanma krizleriyle küresel kriz yaşandı. 2008 yılındaki finansal krizin reel ekonomiye etkileri yıkıcı oldu. Ekonomiler hala bu krizin etkilerinden tam toparlanamadı. Çalışmada dış borç ve cari açık ilişkisi ekonometrik model kurularak incelenmiştir. Dış borç, cari açık arasındaki ilişkinin varlığı saptanmıştır. Amaç: Bu çalışmanın amacı Türkiye açısından 1989-2015 dönemi için dış borç ve cari açık arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Yöntem: Çalışmada yıllık veriler üzerinde ADF, Kovaryans, Korelasyon, Regresyon ve Granger analizleri yapılmıştır. Bulgular: Analizlere göre; 1989-2015 yılları arasında Türkiye’nin dış borcu ve cari açığı arasında ilişkinin nedenselliği tespit edilmiştir. Sonuç: İncelenen dönemde cari açık, dış borcu gerekli kılmaktadır. Cari açık negatif, dış borç da pozitif olarak devam etmektedir. Bu da, cari açığın dış borç ile fonlandığı anlamına gelmektedir.