ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEĞİ: ŞAHİNDERE VE MIHLI ŞELALELERİ (BALIKESİR/TÜRKİYE)


Creative Commons License

Aşık E., Morkoyunlu A.

1th International Science, Health and Art Congress, Burdur, Türkiye, 29 - 31 Mayıs 2025, cilt.1, sa.1, ss.47-55, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Burdur
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.47-55
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Balıkesir ili sınırları içerisindeki Kazdağları Milli Parkı’nda yer alan Şahindere Şelalesi ile Çanakkale ve Balıkesir sınırları arasında yer alan Mıhlı Şelalesi'nin trofik durumunu belirlemek ve bu şelaleler üzerindeki çevresel etkileri değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Fitobentos yapısını belirlemek üzere her iki şelaleden Ağustos 2022 tarihinde biyolojik örnekler alınmıştır. Alınan örnekler mikroskobik olarak incelenerek Bacillariophyta (diatomlar) sınıfına ait türler tespit edilmiştir. Elde edilen veriler kullanılarak tür çeşitliliği ve yayılım özellikleri değerlendirilmiştir. Şahindere Şelalesi’nde Bacillariophyta'ya ait 40, Mıhlı Şelalesi’nde ise 45 olmak üzere toplamda 52 tür tespit edilmiştir. Soğuk sularda ve düşük besin seviyelerinde yayılış gösteren Didymosphenia geminata (Lyngbye)Mart.Schmidt gibi türlerin her iki şelalede de oldukça nadir olduğu belirlenmiştir. Buna karşın, Diatoma vulgaris Bory, Cymbella affinis Kütz., Cocconeis pediculus Ehr. ve Ulnaria ulna (Nitzsch)Compere gibi kozmopolit türlerin bol miktarda bulunduğu saptanmıştır. Ayrıca, yaz döneminde özellikle turizm faaliyetlerinin yoğunlaştığı ve bunun çevresel baskı yarattığı gözlemlenmiştir. Bu dönemlerde ziyaretçilerin bıraktığı plastik atıkların alanda birikmeye başladığı görülmüştür. Şahindere ve Mıhlı şelaleleri, ekolojik çeşitlilik açısından önemli doğal kaynaklar olup, üzerlerinde artan turizm baskısı nedeniyle çevresel riskler taşımaktadır. Plastik atıkların gelecekte mikroplastik kirliliğine yol açabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle, şelalelerin ve çevresindeki ekosistemlerin sürdürülebilir şekilde korunabilmesi için çevre dostu yaklaşımların benimsenmesi büyük önem taşımaktadır.

This study was conducted to determine the trophic status of the Şahindere and Mıhlı waterfalls, located in the Şahindere Canyon within the Kazdağları National Park (Balıkesir province) and at the border between Çanakkale and Balıkesir provinces, respectively, and to assess the environmental impacts on these ecosystems. Biological samples were collected from both waterfalls in August 2022 to determine the structure of the phytobenthos community. The samples were microscopically analyzed to identify species belonging to the Bacillariophyta (diatoms) group. Species diversity and distribution characteristics were evaluated based on the collected data. A total of 52 diatom species were identified, with 40 species recorded in Şahindere Waterfall and 45 species in Mıhlı Waterfall. Didymosphenia geminata, a species commonly found in cold waters with low nutrient levels, was observed to be very rare in both locations. In contrast, cosmopolitan species such as Diatoma vulgaris, Cymbella affinis, Cocconeis pediculus, and Ulnaria ulna were found in abundance. Environmental assessments revealed that both waterfalls are under significant pressure from tourism, especially during the summer months. Moreover, plastic waste left behind by daily visitors has begun to accumulate in the area. Şahindere and Mıhlı waterfalls represent ecologically valuable natural resources; however, increasing tourism activities pose environmental risks. The accumulation of plastic waste indicates a potential for future microplastic pollution. Therefore, adopting more environmentally friendly management strategies is essential to ensure the sustainable preservation of these ecologically important ecosystems.