Akademik Veri Yönetim Sistemi
ETKİLEŞİM, sa.10, ss.12-30, 2022 (Hakemli Dergi)
Kartpostallar 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra dünyada kullanımı artan ileti-
şim araçlarıdır. Çok çeşitli içeriklerle basılan kartpostalların çeşitli siyasi olaylar
ve değişimler sebebiyle propaganda amaçlı olarak üretildiği de bilinmektedir.
Bu yazıda ele alınacak konu, Atatürk Kitaplığı’nda reprodüksiyonlarına ulaşı-
lan yedi adet Kurtuluş Savaşı propaganda kartpostalının değerlendirilmesidir.
Makalede, Millî Mücadele yıllarında Selahattin Ömer tarafından basılan kart-
postalların üzerindeki yazılı ifadelerle bağlantılı olarak kadın, mekân ve nesne-
lere ilişkin simgesel anlatımların analiz edilmesi ve bir metin haline getirilmesi
amaçlanmıştır. Türk edebiyatında vatan sevgisi ve millet üzerine romantik şi-
irleriyle bilinen Namık Kemal ve Tevfik Fikret’in eserlerinden alıntılar bulunan
kartpostallar, halkta milli birlik duygusu yaratma amacını taşımaktadır. Kart-
postallardaki şiirsel ifadeler ve çizimler üzerinden yapılan çözümlemeler sonu-
cunda kadın figüründe görülen derin çaresizlik, esrik tavırlar, geçmiş dönem-
lerin şanlı zaferlerinin yad edilmesi, nostalji, melankolik ruh hali gibi tespitler
resim sanatında yer alan romantik üslubun verileri olarak belirlenmiştir.
Postcards are communication tools that have increased in use in the world af-
ter the second half of the 19th century. It is also known that postcards, printed
with a wide variety of content, were produced for propaganda purposes due to
various political events and changes. The subject to be discussed in this article
is the evaluation of seven War of Independence propaganda postcards, the re-
productions which were found in the Atatürk Library. This article aims to analyze
and turn into a text the symbolic expressions of women, places and objects in
connection with the written expressions on the postcards printed by Selahattin
Ömer during the years of the National Struggle. Postcards with quotations from
the works of Namık Kemal and Tevfik Fikret, who are known for their roman-
tic poems on patriotism and nation in Turkish literature, aim to create national
unity in people. As a result of the analyses made on the poetic expressions and
drawings on the postcards, inferences such as the deep desperation, ecstatic at-
titudes, commemoration of the glorious victories of the past periods, nostalgia
and melancholic mood in the female figure were determined as the data of the
romantic style in the art of painting.