Liman endüstrisinde hızla artan rekabet koşulları neticesinde liman performansı kavramı oldukça büyük bir önem kazanmıştır. Son yıllarda sıklıkla deneyimlenen ve liman performansını derinden etkileyen liman tıkanıklığı kavramı da liman rekabeti açısından ele alınması gereken bir sorun olarak ön plana çıkmaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmada ilk olarak Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde faaliyet gösteren limanların yöneticileri ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek liman tıkanıklığının sebepleri ve en sık yaşandığı dönemler, liman tıkanıklığına karşı alınabilecek önlemler ve geliştirilebilecek stratejiler araştırılmıştır. Daha sonra ise Bulanık AHP-TOPSIS hibrit yöntemi kullanılarak liman tıkanıklığı faktörleri ve önleyici stratejiler önceliklendirilmiştir. Gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşme sonuçları analiz edildiğinde kapasite yetersizliğinin; Bulanık AHP-TOPSIS sonuçları incelendiğinde ise beklenmedik ticaret yoğunluğunun liman tıkanıklığının altında yatan en önemli sebepler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, hem yarı yapılandırılmış görüşme hem de Bulanık AHP-TOPSIS sonuçlarına göre liman tıkanıklığını önlemek adına en etkili önlemler olarak paydaşlarla işbirliği ve kalifiye insan kaynağına yatırım yapılmasının uygun olacağı sonucuna varılmıştır. Keşifsel bir niteliğe sahip olan bu çalışma sonucunda belirlenen ve önceliklendirilen liman tıkanıklığına karşı önlemler ve stratejiler ile liman endüstrisine fayda sağlanacağı düşünülmektedir.
As a result of the rapidly increasing competitive conditions in the port industry, the concept of port performance has gained great importance. The concept of port congestion, which has been experienced frequently in recent years and deeply affects port performance, also comes to the fore as a problem that needs to be addressed in terms of port competition. Starting from this point in the study, firstly, semi-structured interviews were conducted with the managers of the ports operating in various regions of Türkiye, and the reasons for port congestion and the most frequent periods, the measures that can be taken against port congestion, and the strategies that can be developed were investigated. Then, port congestion factors and preventive strategies were prioritized using Fuzzy AHP-TOPSIS hybrid method. When the results of the semi-structured interviews were analyzed, it was determined that there was a lack of capacity; when the fuzzy AHP-TOPSIS results were examined, it was concluded that unexpected trade density was the most important underlying reason for port congestion. Moreover, according to both the semi-structured interview and Fuzzy AHP-TOPSIS results, it was concluded that cooperation with stakeholders and investment in qualified human resources would be the most effective measures to prevent port congestion. It is thought that the determined and prioritized measures and strategies against port congestion as a result of this exploratory study will benefit the port industry.
